Τα Σάββατα των ψυχών

Υπάρχουν τριών ειδών Ψυχοσάββατου. Το πρώτο και σημαντικότερο είναι το Ψυχοσάββατο της Πεντηκοστής. Όπως μας είπε ο ιερέας σήμερα, λέγεται το "χρυσό κόλλυβο". Το δεύτερο είναι το σημερινό, το Ψυχοσάββατο των Απόκρεω. Και το τρίτο είναι όλα τα υπόλοιπα Σάββατα του χρόνου. 

Κάθε Σάββατο είναι αφιερωμένο στις ψυχές των κεκοιμημένων, έτσι ο καθένας μας μπορεί να κάνει κάτι προς ανακούφιση και παρηγοριά των δικών τους ανθρώπων που έχουν φύγει από τη ζωή και όσων άλλων επιθυμούν. Τα κόλλυβα είναι μια παράδοση που έρχεται από την Αρχαιότητα, έβραζαν σπόρους από σιτάρι, προσέθεταν φρούτα και καρπούς και τα αφιέρωναν στη μνήμη των αποθανόντων τους. Με την έλευση του Χριστού και του Χριστιανισμού η παράδοση αυτή απέκτησε νέο χριστιανικό περιεχόμενο και συνεχίζει να εφαρμόζεται αδιάλλειπτα μέχρι και σήμερα.

Την προετοιμασία την ξεκίνησα από χτες το βράδυ όπου έβρασα το σιτάρι (ένα σακκουλάκι). Αφού το στράγγισα, το άπλωσα σε καθαρή πετσέτα να στεγνώσει καλά. Έμεινε έτσι απλωμένο όλη τη νύχτα, όπου κατά καιρούς ανάδευα τους σπόρους με ένα πιρούνι για να φύγει όλη η υγρασία τους.

Φρόντισα πριν τελειώσω για το βράδυ να έχω ξεσπειρίσει ένα ρόδι, να έχω μουλιάσει και να έχω στραγγίσει μία χούρτα σταφίδα ξανθή και μία χούφτα σταφίδα μαύρη κορινθιακή. Ψιλοέκοψα φρέσκο μαϊντανό. Έτριψα στο multi μια χούφτα καρύδια. Καβούρντισα μια κούπα περίπου αλεύρι (δεν το χρησιμοποίησα όλο) και όταν κρύωσε το ανακάτεψα με ένα φακελάκι τριμμένη φρυγανιά.

Είχα βάλει για σήμερα το πρωί το ξυπνητήρι στις 06:30 π.μ. για να προλάβω να κάνω τη διακόσμηση πριν χτυπήσει η δεύτερη καμπάνα του Ψυχοσάββατου. Σε λεκάνη ανακάτεψα όλα τα υλικά της χθεσινής προετοιμασίας, στα οποία πρόσθεσα δύο κουταλιές της σούπας ζάχαρη κρυσταλλική και κανέλλα. Τα τοποθέτησα σε ταψάκι και έστρωσα καλά την επιφάνεια με μια σπάτουλα για να είναι λεία.

Ό,τι είχε απομείνει από τα χθεσινά υλικά τα εναπόθεσα περιμετρικά γύρω από το ταψάκι μου για να ξεκινήσω τη διακόσμηση. Το πρώτο βέβαια που έκανα ήταν να καλύψω πρώτα όλη την επιφάνεια των κολλύβων με μια γενναία στρώση από ζάχαρη άχνη. 

Πήρα ένα τσιμπιδάκι φρυδιών και κέντησα την επιφάνεια με το σύμβολο του σταυρού. Χρησιμοποίησα ασημένια κουφετάκια, που τα βρίσκει κανείς εύκολα σε καταστήματα ξηρών καρπών ή και σε κάβες ίσως. Εγώ τα πήρα από κατάστημα ξηρών καρπών. Στο κέντρο του σταυρού τοποθέτησα μισή ψίχα από καρύδι. Περιμετρικά στόλισα το δισκάκι μου με ασημένια κουφετάκια και σταφίδες εναλλάξ. Όση ώρα διακοσμούσα τα κόλλυβα προσευχόμουν. Βασιλεύ Ουράνιε, ευχή, Πάτερ ημών, Ευλογητός ει Χριστέ, Άγιος ο Θεός. Το έκανα από μέσα μου γιατί όλη η οικογένεια είχε ήδη ξυπνήσει και το σπίτι είχε πάρει ζωή.

Έφυγα κατευθείαν από την κουζίνα για να πάω να ετοιμαστώ. Με το που τελείωσα και πήρα το ταψάκι μου για να φύγω για την εκκλησία, χτύπησε η δεύτερη καμπάνα! Είχα ακριβώς όση ώρα χρειαζόμουν για την όλη διαδικασία!

Στο ναό είχαν τοποθετήσει τρία μεγάλα τραπέζια κατά μήκος μπροστά από την ωραία πύλη σκεπασμένα με λευκά τραπεζομάντηλα. Πάνω τους βρίσκονταν τα κόλλυβα των πιστών της ενορίας που είχαν προετοιμαστεί από το σπίτι με τον ίδιο χριστιανικό πατροπαράδοτο τρόπο όπως είχα κάνει κι εγώ. Πάνω σε κάθε στολισμένο δίσκο υπήρχε αναμμένο κερί. Άναψα κι εγώ το δικό μου, αφού το βύθισα στο ταψάκι μου με τα κόλλυβα. Άκουσα τη μυσταγωγική Θεία Λειτουργία. Προσευχήθηκα για την ψυχή του πατέρα μου, για το κοριτσάκι μου που πέθανε πριν προλάβει να δει το φως της ημέρας. Προσευχήθηκα για τα πεθερικά μου, για τους συγγενείς και φίλους της οικογένειάς μας. Προσευχήθηκα για ανάπαυση, για συγχώρηση. Δεν είναι όμως αργά; Ίσως με ρωτήσεις. Όχι, καλή μου. Για τον Χριστό μας, τίποτα δεν είναι αργά. Ακόμα και τώρα που εκείνοι έχουν πλέον κριθεί, ο Χριστός δίνει τη δυνατότητα σε εμάς που ζούμε στον κόσμο των ζωντανών ένα μικρό παράθυρο κάθε Σάββατο, που είναι τα Σάββατα των ψυχών, και τα δύο μεγάλα Ψυχοσσάβατα, το σημερινό και αυτό της Πεντηκοστής. 

Από αυτό το παράθυρο προσφέρουμε ανακούφιση στους κεκοιμημένους μας, για ανάπαυση και ειρήνη. Είναι μια πράξη αγάπης από εμάς προς τους αγαπημένους μας που έχουν φύγει από τη ζωή. Μια μικρή ένδειξη αγάπης, όπως το βράσιμο του σιταριού, το πότισμα της γλάστρας πάνω στο μνήμα, οι σκέψεις και οι προσευχές μας στον άνθρωπο που χάσαμε, που ωστόσο είναι μεγάλη, αφού σπάει το τετελεσμένο του χρόνου και το τετελεσμένο του θανάτου, όπως μόνο ο Χριστός κατάφερε να καταργήσει. Τα κατήργησε και τα δύο με την Ανάστασή Του.

Αιωνία η μνήμη, λοιπόν, στους αγαπημένους μας. Με την αγάπη του Χριστού στις καρδιές μας. Με την γλυκειά ελπίδα πως θα ξανανταμώσουμε. Σ' αγαπώ, μπαμπά. Σ' αγαπώ, κόρη μου, μικρό μου όμορφο αγγελούδι. Σας αγαπώ όλους. Εις το επανειδείν!

Με αγάπη,

Εύα 💗