Ολόχρυσο στεφάνι διακοσμημένο με φύλλα βελανιδιάς τοποθετημένο πάνω σε χρυσό ταφικό αγγείο βρέθηκαν στο ιερό της Ευκλείας, αρχαιολογικός χώρος στην περιοχή της Βεργίνας που ερευνά εδώ και χρόνια το Α.Π.Θ. Ο πολύτιμος θησαυρός, που προφανώς ανήκε σε υψηλό βασιλικό πρόσωπο, ανακαλύφθηκε στο εσωτερικό μεγάλου χάλκινου σκεύους μέσα σε νερό, πάνω σε ανθρώπινα οστά. «Το εύρημα είναι πολύτιμο, καθώς το στεφάνι είναι σχεδόν εφάμιλλο σε ποιότητα και διαστάσεις με εκείνα από τους ασύλητους βασιλικούς τάφους της Μεγάλης Τούμπας» δήλωσε η επικεφαλής - διευθύντρια της πανεπιστημιακής ανασκαφής στη Βεργίνα κ. Χ. Σαατσόγλου - Παλιαδέλη.
Το χρυσό αγγείο που δέχτηκε τα οστά έχει σχήμα κυλινδρικής πυξίδας και απ’ όσο γνωρίζουμε είναι μοναδικό στο είδος του. Συντηρητής ανέλαβε ήδη τις πρώτες βοήθειες και επέβλεψε τη μεταφορά του αγγείου και του στεφανιού σε ασφαλές περιβάλλον, με κατάλληλες συνθήκες θερμοκρασίας, υγρασίας και σκότους. Σύμφωνα με την κ. Παλιαδέλη "θα πάρει καιρό μέχρι το πολύτιμο στεφάνι και τα δύο εντυπωσιακά μετάλλινα αγγεία επανακτήσουν την αρχική τους μορφή. Μέχρι τότε το εύρημα θα αποτελέσει αντικείμενο εξειδικευμένων ερευνών και συνεργασίας ανάμεσα σε συντηρητές και χημικούς, ανθρωπολόγους, κ.λ.π. προκειμένου να απαντηθούν ειδικά ερωτήματα σχετικά με τα υλικά και τη σύστασή των μετάλλινων σκευών, τα οστά και την ηλικία του νεκρού κ.α. "
Η ιστορία του αρχαιολογικού χώρου της Βεργίνας εκτείνεται χρονικά από τον 10ο αι. π.Χ. μέχρι τον 1ο αι. μ.Χ. Η ανασκαφική έρευνα του Μανόλη Ανδρόνικου στη δεκαετία του ’50 με αρχές ’60 αφορά την περίοδο 1000-700 π.Χ. και αποκαλύπτει μια εύρωστη οικονομικά κοινωνία της λεγόμενης πρωτογεωμετρικής και γεωμετρικής περιόδου, προϊστορική φάση μιας κοινωνίας που αποτέλεσε τον πυρήνα για την ίδρυση του μακεδονικού βασιλείου, όταν ο Περδίκκας, ο Γαυάνης και ο Αέροπος, απόγονοι του Ηρακλή από το Άργος της Πελοποννήσου, επέλεξαν τη θέση αυτή για να εγκαταστήσουν την έδρα του νεοσύστατου βασιλείου τους, εγκαινιάζοντας, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο και τον Θουκυδίδη, τη δυναστεία των Τημενιδών.
Στα μέσα της δεκαετίας του ’70 η αρχαιολογική σκαπάνη, πάντα υπό την επίβλεψη του Ανδρόνικου, έφερε στο φως σημαντικότατες ανάγλυφες και κυρίως ζωγραφιστές επιτύμβιες στήλες από το κλασικό και πρώιμο ελληνιστικό νεκροταφείο της αρχαίας πόλης. Τα ευρήματα αποτελούν σταθμό στην αρχαιολογία και την ιστορία της τέχνης γιατί είναι τα πρώτα δείγματα μεγάλης ζωγραφικής της κλασικής αρχαιότητας, μιας και η φθαρτότητα των υλικών δεν επέτρεψε την διατήρηση άλλων έργων στον χρόνο. Η ζωγραφική διακόσμηση των δύο ασύλητων τάφων κάτω από την τεράστια επίχωση της Μεγάλης Τούμπας, φώτισε άγνωστες ως τότε πτυχές της αρχαίας ελληνικής τέχνης, γνωστής μόνο έμμεσα, από περιγραφές συγγραφέων και μεταγενέστερα αντίγραφα.
Παράλληλα, το πλήθος των ονομάτων των άσημων κατοίκων της αρχαίας πόλης αποκαθιστά στη γνώση μας τη δημογραφική εικόνα της μακεδονικής πρωτεύουσας και βεβαιώνει περί του γλωσσικού ιδιώματος των αρχαίων Μακεδόνων, ανακάλυψη με βαρύνουσα σημασία για αυτή την τόσο ευαίσθητη περιοχή της Ελλάδας.
Ο Μανόλης Ανδρόνικος γεννήθηκε στην Προύσα της Μ. Ασίας το 1919. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και αγορεύτηκε διδάκτορας της ίδιας Σχολής. Το 1949 διορίστηκε στην Αρχαιολογική Υπηρεσία. Το 1954-55 έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Οξφόρδη και το 1961 εκλέχτηκε καθηγητής της Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, όπου εργάσθηκε ως το 1983. Η ανασκαφική του δραστηριότητα απλώνεται σε αρκετές περιοχές της βόρειας Ελλάδας (Βέροια, Κιλκίς, Χαλκιδική, Θεσσαλονίκη) αλλά το κυριότερο ανασκαφικό του έργο εντοπίζεται στη Βεργίνα, το οποίο οδήγησε το 1977 στην ανακάλυψη των βασιλικών τάφων της Μακεδονίας με τα αμύθητα ευρήματα και στην ανακάλυψη του τάφου του Φιλίππου Β’.Ο Ανδρόνικος εκτός από μεγάλος αρχαιολόγος υπήρξε και δάσκαλος, που δίδαξε όχι μόνο τους μαθητές και φοιτητές του, αλλά με τα κείμενα και τις διαλέξεις του ανά τον κόσμο ένα ευρύτερο κοινό. Πέρασε κι αυτός στην ιστορία μαζί με τα ευρήματά του και αποτύπωσε στη συνείδησή μας τον εμπνευσμένο αρχαιολόγο, τον λαμπρό επιστήμονα, που η εμμονή του και ίσως αυτό το ένστικτο που «στεφανώνει» μόνο όποιον σκύβει με αγάπη στο αντικείμενό του, τον οδήγησαν στην αποκάλυψη που έμελλε να πλουτίσει θεαματικά τις γνώσεις μας για την ιστορία της Μακεδονίδος γης του Ηροδότου. Πέθανε το 1992.