Οι τελευταίοι των Μοϊκανών

Φέτος το καλοκαίρι η γειτονιά μου γέμισε από ενοικιαστήρια. Τα σπίτια άρχισαν να αδειάζουν διαδοχικά λες κι έχουν κολλήσει κάποιον ιό που μεταδίδεται από το ένα στο άλλο αφοπλίζοντάς τα με ραγδαίους ρυθμούς. Το φαινόμενο είναι πρωτόγνωρο για μια γειτονιά που θυμίζει τις γειτονιές των χωριών που όλοι είναι από πάντα εκεί και γνωρίζονται μεταξύ τους.

Τον χορό ξεκίνησε ο ένοικος του επάνω ορόφου, ο οποίος ήταν ο πρώτος που πήρε τη μεγάλη απόφαση να επιστρέψει στο πατρικό. Ήταν πολύ το ενοίκιο και τώρα, με την οικονομική κρίση να έχει κόψει τη δουλειά στο μισό, δεν είχε νόημα να μένει μόνος σε ρετιρέ.

Το ίδιο ετοιμάζονται να κάνουν και οι απέναντι, σκοπεύουν να φύγουν άμεσα για να ζήσουν με τα πεθερικά. Μεγάλη υπόθεση να έχεις βοήθεια από έναν άνθρωπο δικό σου στο σπίτι να φροντίζει το μωρό όσο εσύ παλεύεις για να μη λείψει το ψωμί από το τραπέζι, άσε που δεν υπάρχει και εμπιστοσύνη στις μέρες μας με τόσα που γίνονται και ακούγονται. Χώρια τα έξοδα που μειώνονται κατακόρυφα όταν δεν έχεις και νοίκι να πληρώνεις ή νταντά να σου κρατάει το παιδί, αλλά τη μητέρα σου, τη μητέρα του ή κάποιο κοντινό συγγενικό σου πρόσωπο.

Θα μου πεις, και η ελευθερία; Η αυτονομία; Τι γίνεται με αυτά; Πώς θα ανακαλύψεις τον κόσμο, τον εαυτό σου ζώντας πάλι από την αρχή με το μπαμπά και τη μαμά στο παιδικό σου δωμάτιο; Πριν από μερικά χρόνια τέτοιες επιλογές θα θεωρούνταν αδιανόητες ή και αστείες, τώρα όμως; Τώρα οι προτεραιότητες έχουν αλλάξει και αυτός που αποφασίζει δεν είσαι πλέον εσύ και οι μεγαλεπίβολοι στόχοι σου, αλλά ο παράγοντας επιβίωση... 

Πριν από πολλά χρόνια μετακόμισε στη γειτονιά ένα ζευγάρι Αλβανών. Πτυχιούχοι κτηνίατροι εκεί, βιοπαλαιστές εδώ. Πέρασαν από όλες τις δουλειές χωρίς να ντραπούν, χωρίς να σκεφτούν ότι μπορεί να τους υποτιμά να πλύνουν πιάτα ή να κάνουν οικοδομικές εργασίες όντας πτυχιούχοι. Τα δυο παιδιά τους γεννήθηκαν εδώ, μεγάλωσαν και πήγαν στο σχολείο και τα ελληνικά έγιναν η νέα τους μητρική γλώσσα. Δεν έχουν ακουστεί ούτε μία φορά, άνθρωποι ήσυχοι, οικογενειάρχες, μερικές φορές ίσως και περισσότερο από τους δικούς μας. Πολύ συχνά μου φέρνουν στο μυαλό την ελληνική κοινωνία της δεκαετίας του '60, επικοινωνιακοί, να νοιάζονται για τον άλλο, να έχουν την οικογένεια πάνω απ' όλα, εγκάρδιοι..

Πριν από μια εβδομάδα έβαλαν τα πράγματά τους σε ένα φορτηγό για να επιστρέψουν πίσω, στα πάτρια εδάφη σε μια πατρίδα που τα παιδιά τους μόνο ακουστά την είχαν. "Τι να κάνουμε εδώ; Δεν υπάρχουν πια δουλειές για μας. Όσο το καθυστερούμε τόσο πιο ξένοι θα γινόμαστε εκεί. Τα παιδιά ήδη θα δυσκολευτούν να ενσωματωθούν, είναι πλέον ελληνάκια. Τώρα θα είναι ξένοι και εκεί, και αυτά και εμείς μετά από τόσα χρόνια απουσίας, όπως ήμασταν εδώ όταν είχαμε πρωτοέρθει, που δεν μας ήξερε και δεν μας ήθελε κανείς.."

Αυτά μου είπε η μάνα έτοιμη να βάλει τα κλάματα στη μέση του δρόμου. Δεν ήθελε να φύγει.. Μετά τον πρώτο ξεριζωμό, να' σου κι ένας δεύτερος από μια δεύτερη πατρίδα σε μια ξένη πλέον πρώτη, έτσι, για να έχει η ζωή πιο ενδιαφέρον...

"Ο κόσμος συσπειρώνεται, επιστρέφει στα σπίτια του, στα σπίτια των γονιών του, πίσω στις πατρίδες του. Η ζωή έχει γίνει δυσβάσταχτη, δεν βγαίνει όντας μόνος να παλεύεις με τα κύματα. Οι δύσκολοι καιροί συσπείρωσαν τις οικογένειες, κάτι είναι κι αυτό, μια παρηγοριά.." ακούω τον συνομιλητή μου να λέει, κι εγώ.. Κι εγώ, που όλο λέω θα φύγω

είχα πει θα φύγω

Όμως είμαι ακόμα εδώ 

κι αυτό το καλοκαίρι..

που λέει και το τραγούδι, το τραγούδι ημών, των τελευταίων... των τελευταίων των Μοϊκανών...

 



 Στη φωτό ένα από τα χρυσόψαρα του ενυδρείου μας. Παρόλο που θεωρούνται τετριμένο είδος σε σχέση με άλλα πιο εξωτικά ψάρια, στα μάτια μου είναι ένα έργο τέχνης. Οι κινήσεις τους νωχελικές και ατέρμονες, τα χρώματα εκθαμβωτικά και τα μακριά τους πτερύγια, ευαίσθητα σε κάθε κίνηση του κορμού, αιωρούνται αβίαστα σαν αραχνοϋφαντα πέπλα που τα χαϊδεύει νυχτερινό μαϊστράλι. Δίπλα σε μια σκληρή πραγματικότητα, ένας παράλληλος κόσμος σιωπής, ομορφιάς και δικαιοσύνης..