Η Ελλάδα έφταιγε για όλα

DC kid, a photo by eve.ps on Flickr.

Ναι η Ελλάδα έφταιγε για όλα. Είναι άλλωστε πολύ δύσκολο να παραδεχτεί κανείς, μόνος με τον εαυτό του, σκληρός, αλύπητος, να παραδεχτεί πως το κακό βρίσκεται κυρίως μέσα, πως η ψυχή δεν είταν αρκετά δυνατή. Είναι τόσο δύσκολο, ώστε καλύτερα να μην συλλογίζεται κανείς.

Η Ελλάδα λοιπόν. Μίζερη, πικρόχολη, μοχθηρή, κακιά χωρίς περηφάνεια, ταπεινή χωρίς ομορφιά, κιτρινιάρα, βλοσυρή, φαρμακωμένη, με τις πιο παλαβές φιλοδοξίες και με συναισθήματα ενός φθονερού υπηρέτη, η Ελλάδα με τα μικρά λιμάνια, τα μικρά καράβια, τα μικρά σπίτια, τα μικρά ζητήματα, τα μικρά πάθη, τις μικρές, μικρούτσικες ζωές, η Ελλάδα της μικρότητας – ω φρίκη!

Πώς είτανε μπορετό να ζήσει εδώ μέσα η μεγάλη ορμή; Και σε τι χρησίμευαν, τι νόημα είχαν οι μεγάλες ορμές εδώ μέσα;

Του φαινότανε τώρα, εκ των υστέρων, πως η νεανική του εξόρμηση δεν είτανε παρά ένα φιάσκο, μια κοροϊδία του εαυτού του και των άλλων. Και κανείς δεν μπορούσε δα να τους κοροϊδέψει αληθινά τους φθονερούς αυτούς υπηρέτες μιας ερειπωμένης αρχοντιάς, που ξέρανε καλά τον τρόπο που εξευτελίζουνε τα πάντα, εξευτελισμένοι καθώς είτανε, ως τα τρίσβαθα της ψυχής τους, από την ίδια τους την αθλιότητα.

Η Ελλάδα λοιπόν. Κι όλη αυτή η δήθεν ελεύθερη ζωή, που είχε φτιάσει νομίζοντας πως αγωνιζότανε εναντίον της κοινωνίας, η ζωή που συνοψιζότανε στη δήθεν λογοτεχνική του σταδιοδρομία και στους κοσμικούς έρωτές του [...] όλη αυτή η ζωή δεν είτανε παρά μια ρουτίνα εξ ίσου πνιγερή και ανυπόφορη, όσο και κείνη που πίεζε το Λίνο και τον ανάγκασε μια μέρα να τα σπάσει όλα. Αυτός τουλάχιστο ξεκίνησε για μια αληθινή περιπέτεια, για ένα αληθινό ταξίδι, χωρίς τα χωρατά. Χώρισε τις τύχες του από τη μικρότητα της Ελλάδας. Και τον εκδικήθηκε βέβαια η ζηλιάρικη μικρότητα, τον τσάκισε και πάει. [...]

Ενώ ο Νικηφόρος Νοταράς πώς να χωρίσει και πώς να φύγει και να πάει πού; Δεν είτανε κύριος των τυχών του αυτός. Τα είχε παίξει όλα μια και καλή από την αρχή, είχε εκτεθεί στα μάτια του εαυτού του, δεν μπορούσε πια να αλλάξει δρόμο. Και δεν επρόκειτο γι’ αυτόν, να κάνει τη ζωή του, δεν είταν αυτό το ζήτημα. Επρόκειτο (τι παιδιαρίσματα!) για το Έργο, το Έργο αυτό, που τον πίεζε νύχτα – μέρα από μέσα, ανίκανο να βγει στο φως, και δηλητηρίαζε όλην την ύπαρξή του, το Έργο που θα ήτανε (ω ειρωνεία!) η βαθύτερη ουσία της Ελλάδας, η καινούργια δόξα της Ελλάδας...

- Φτάνει πια η Ελλάδα, φώναξε ξαφνικά, φτάνει!

[...]




Απόσπασμα από το μυθιστόρημα Αργώ του Γ. Θεοτοκά.