9.7.08

Ίδε ο Άνθρωπος ή πώς γίνεται κανείς αυτό που είναι





«Για να γίνει κανείς αυτό που είναι, δεν πρέπει να’ χει την παραμικρή ιδέα γι’ αυτό που είναι. Απ’ αυτήν την οπτική γωνία, ακόμη και οι γκάφες της ζωής έχουν το νόημά τους και την αξία τους – οι ενδεχόμενοι παράπλευροι δρόμοι και λάθος δρόμοι, οι καθυστερήσεις, οι «μετριότητες», η σοβαρότητα που σπαταλιέται σε προορισμούς άσχετους με τ ο ν προορισμό. Όλα αυτά μπορούν να εκφράσουν μια μεγάλη σύνεση, ακόμα και την υπέρτατη σύνεση, εκεί που το nosce te ipsum (γνώθι σαυτόν) θα ήταν η συνταγή να καταστραφούμε, για να ξεχάσουμε τον εαυτό μας, για να παρεξηγήσουμε τον εαυτό μας, για να γίνουμε μικρότεροι, στενότεροι, μέτριοι.»

Ανατρεπτικές ιδέες όπως αυτή αναπτύσσονται στο κύκνειο άσμα του Friedrich Nietzsche Ίδε ο Άνθρωπος, μιας από τις πιο μεγαλοφυείς και αμφιλεγόμενες προσωπικότητες των τελών του 19ου αιώνα, αφού λίγες μέρες μετά την ολοκλήρωση του αυτοβιογραφικού αυτού έργου, το 1899, ο γερμανός φιλόσοφος και στοχαστής που άνοιξε νέους δρόμους στην φιλοσοφική σκέψη, προσβάλλεται από φρενοβλάβεια, για να πεθάνει έναν χρόνο μετά, στο λυκαυγές του 20ου αιώνα.

Βασική έννοια με την οποία καταπιάνεται το βιβλίο, όπως δείχνει και ο δευτερότιτλος, είναι πως ο άνθρωπος είναι αιτία του έργου του. Το δίπολο άνθρωπος – έργο διασπάται από τον συγγραφέα σε δύο αυτόνομες και ανεξάρτητες έννοιες. Έτσι, για τον ίδιο, το τι είναι και το τι γράφει είναι δυο διαφορετικά πράγματα. Μέσα σε ένα παρανοϊκό ύφος (το ίδιο το έργο μοιάζει σαν παραλήρρημα, μέσα στις υπερβολές και την ελλειπτική και αινιγματική του γραφή), ερμηνεύει και αναλύει μέσα από τον εαυτό του τον Άνθρωπο, απελευθερωμένο από κάθε κρυμμένο νόημα ή απωθημένο στοιχείο. Όλα βγαίνουν στη φόρα. Όλα φωτίζονται από την εντασιακή γλώσσα ενός «κοσμοκράτορα», ενός «υπεράνθρωπου» με τον οποίο δύσκολα μπορεί να ταυτιστεί κανείς, πόσο μάλλον ο μέσος αναγνώστης, δημιουργώντας νέες αφετηρίες στην ερμηνευτική διαδικασία, αφού αποδομεί το status quo του βιογραφικού είδους.

Χρησιμοποιεί τους ήδη υπάρχοντες κανόνες και αξίες ως αφετηρία, μόνο για να τα εκθέσει γυμνά από επιχειρήματα και να τα ανατρέψει εκ των έσω, γκρεμίζοντας είδωλα και ηθικές αξίες αιώνων. «Η πραγματικότητα έχασε την αξία της, το νόημά της, την αληθοφάνειά της ακριβώς στο βαθμό που επινοήθηκε μ’ ένα ψέμα ένας ιδεώδης κόσμος. Το ψέμα του ιδεώδους ήταν μέχρι τώρα η κατάρα που κρεμόταν πάνω από την πραγματικότητα. Μέσω αυτού του ψέματος η ίδια η ανθρωπότητα έγινε κίβδηλη και ψεύτικη ως τα πιο θεμελιώδη ένστικτά της – σε σημείο να λατρεύει τις αντίθετες αξίες από κείνες που θα εξασφάλιζαν την υγεία της, το μέλλον της, το ανώτερο δικαίωμα για το μέλλον.» (Νίτσε)

Στόχος του η υπέρβαση του ανθρώπου προς το ανθρωπινότερο. Πίστευε πως για να ακούσει κάποιος πρέπει να του σπάσεις τα αυτιά, εννοώντας τον καθολικό επαναπροσδιορισμό των ηθικών του αξιών και κοινωνικών προτύπων, θεωρώντας τον εαυτό του ως τη γέφυρα που θα ένωνε τον Άνθρωπο με τον Υπεράνθρωπο που έκρυβε μέσα του. Για να το πετύχει αυτό δεν διστάζει να εκθέσει τον εαυτό του κάτω από τα φώτα της έντονης κριτικής και δημοσιότητας. Σκίζει τις μάσκες της υποκρισίας και αποκαλύπτει χωρίς αναστολές τον πραγματικό του εαυτό, όπως τον αντιλαμβάνεται ο ίδιος, αυτόν που δεν ακούει και δεν καταλαβαίνει κανείς. «Ούτε με άκουσε κανείς ποτέ ούτε με είδε» (Νίτσε). Παρομοίαζε τον λόγο του με λόγια του ανέμου, ή με πρωτόγνωρα και γνήσια τραγούδια κάποιου βραχνού χωριάτη, οι στίχοι των οποίων ήταν δύσκολο να κατανοηθούν. «Αυτά που θα ακούσετε, θα είναι τουλάχιστον καινούργια. Κι αν δεν το καταλαβαίνετε, αν δεν καταλαβαίνετε τον τραγουδιστή, τόσο το χειρότερο! Μη δεν είναι αυτός ο κλήρος του; Μη δεν είναι αυτό που ονομάσανε 'Κατάρα του Τροβαδούρου';» (Νίτσε) Είχε προβλέψει πως τα έργα του θα παρερμηνευτούν, όπως έγινε από τον ίδιο τον Χίτλερ, που στήριξε τη θεωρία του περί αρρειανής φυλής στο νιτσεϊκό έργο Τάδε έφη Ζαρατούστρα, όπου διαπραγματευόταν την έννοια του υπερανθρώπου. «Αυτό που κάνουμε δεν το καταλαβαίνουν ποτέ, μα μονάχα το επαινούν ή το κατηγορούν» (Νίτσε).

Ο Friedrich Nietzsche μεγάλωσε σε ένα αυστηρά θρησκευτικό περιβάλλον (οι δυο παππούδες του και ο πατέρας του κατείχαν σημαντικές θέσεις στην Προτεσταντική Εκκλησία). Παρόλο η επιστήμη της Θεολογίας ήταν η εύλογη επιλογή για ένα παιδί θεοσεβούμενης οικογένειας, ωστόσο ο ίδιος στράφηκε από νωρίς προς την κλασική φιλολογία και τη Φιλοσοφία. Από πολύ μικρή ηλικία φάνηκε η ευστροφία και η οξύτητα του μυαλού του. Παρά τις αντιρρήσεις της μητέρας του που τον ήθελε εφημέριο, δέχεται την υποτροφία που κερδίζει στις κλασικές σπουδές. Παράλληλα δουλεύει με πάθος πάνω στις μουσικές συνθέσεις του, διερευνώντας όλες τις κλίσεις και τις δυνατότητές του. Στα 25 του είναι ήδη καθηγητής σε πανεπιστήμιο της Ελβετίας. Συνεχώς ερχόταν σε επαφή με νέες ιδέες και ανθρώπους, όπως ο Ρίχαρντ Βάγκνερ, τον οποίο θαύμαζε απεριόριστα, ως τη στιγμή της οριστικής ρήξης, λόγω του αντισημιτισμού που χαρακτήριζε τον μουσουργό. Μελέτησε σημαντικούς σύγχρονους με αυτόν στοχαστές και φιλοσόφους, όπως ο Σοπενχάουερ. Οι διαλέξεις του στο πανεπιστημιακό αμφιθέατρο άφηναν άναυδους τους φοιτητές του και η ρητορική του δεινότητα ήταν γνωστή σε όλα τα κοσμικά σαλόνια.

Είναι η εποχή που ξεκινά και το πλούσιο και πολυμορφικό συγγραφικό του έργο. Η γραφή του είναι θυελλώδης κι επιθετική. Ρέει σαν ποταμός και παρασύρει ό,τι εμποδίζει τη σωτηρία του ανθρώπου και της ανθρώπινης ψυχής. Δε διστάζει να συγκρουστεί μετωπικά αφορίζοντας πάγιες αξίες, όπως ο Χριστιανισμός και η Ηθική ή να τα βάλει με σημαντικά πρόσωπα της εποχής του για τους οποίους δεν έκρυβε την περιφρόνησή του. Πίστευε πως οι άνθρωποι έπρεπε να αναζητήσουν το πνεύμα τους μέσα στην ίδια τους την ψυχή και όχι στις θρησκείες, λέγοντας ευθαρσώς πως «ο Χριστιανισμός είναι το πιο μοιραίο και σαγηνευτικό ψέμα που ειπώθηκε ποτέ – το μεγαλύτερο και το πιο ασεβές ψέμα». Αναθεωρεί όλες τις έννοιες. «Όλα όσα πήρε στα σοβαρά μέχρι σήμερα η ανθρωπότητα δεν είναι πραγματικότητες αλλά φαντασιοκοπήματα – ακριβέστερα ψέματα που ειπώθηκαν από τα κακά ένστικτα άρρωστων φύσεων που ήταν επιβλαβείς με τη βαθύτερη έννοια – ψέματα όλες αυτές οι έννοιες, ο «Θεός», η «ψυχή», η «αρετή», η «αμαρτία», το «επέκεινα», η «αλήθεια», η «αιώνια ζωή» (Νίτσε).

Το 1879 ο Νίτσε εγκαταλείπει την πανεπιστημιακή του καριέρα και ταξιδεύει στην Ευρώπη προς αναζήτηση του ιδανικότερου κλίματος για τη βεβαρημένη υγεία του. Είναι η εποχή που γνωρίζεται με τη συγγραφέα Λου Σαλομέ, την «ενσάρκωση της ιδανικής συντρόφου», όπως έλεγε, το ειδύλλιο όμως δεν κράτησε πολύ και ο Νίτσε συντετριμμένος επιχειρεί να αυτοκτονήσει τρεις φορές. Είναι η περίοδος που η πνευματική του υγεία αρχίζει να εκφυλίζεται, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως το συγγραφικό του έργο υπέστη ύφεση, απεναντίας, μάλιστα. Σ’ αυτή την κρίσιμη καμπή της ζωής του και με την ψυχική και σωματική του υγεία καταρρακωμένη, ο φιλόσοφος συλλαμβάνει την ιδέα της «αιώνιας επιστροφής», της ανώτατης διατύπωσης της κατάφασης στη ζωή, το μεγάλο ΝΑΙ που γίνεται η ραχοκοκκαλιά του σημαντικότερου ίσως έργου της καριέρας του Τάδε έφη Ζαρατούστρα.

Ο Καρλ Γιουνγκ θα σχολιάσει: «Ο Ζαρατούστρα του Νίτσε δεν είναι φιλοσοφία,αλλά η περιγραφή μιας δραματικής μεταμόρφωσης που έχει καταπιεί ολοκληρωτικά τη διανόηση». Ο ίδιος ο Νίτσε γράφει: «Το να καταλάβει κανείς έξι φράσεις απ’ αυτό το βιβλίο – δηλαδή να τις έχει βιώσει πραγματικά – θα’ φτανε για να τον ανεβάσει σ’ ένα επίπεδο ύπαρξης ανώτερο απ’ αυτό στο οποίο μπορεί να φτάσει ο «σύγχρονος» άνθρωπος.» Τα λόγια του θρησκευτικού προφήτη των Περσών γίνονται βάλσαμο και έμπνευση, μόνο για να τα μεταμορφώσει σε μια ολοκαίνουργια αποκαλυπτική θεωρία που οδηγεί τον άνθρωπο στη θέωσή του, τον κάνει υπεράνθρωπο, απρόσβλητο από κάθε αρνητικό συναίσθημα ή δοξασία ή κοινωνική ηθική ιδέα.

Ο τίτλος Ίδε ο Άνθρωπος (λατ. Ecce homo) είναι παρμένος από την Αγία Γραφή και συγκεκριμένα από το Ευαγγέλιο του Ευαγγελιστή Ιωάννη. Είναι η φράση με την οποία ο Πόντιος Πιλάτος παρουσίασε στον ιουδαϊκό λαό τον Ιησού Χριστό φέροντας ακάνθινο στεφάνι και περιβεβλημένο με ρωμαϊκό πορφυρό χιτώνα, έναν συσχετισμό που μόνο ο ίδιος θα τολμούσε να κάνει. Μέσα στην έκδηλη μεγαλομανία του («γιατί είμαι τόσο σοφός», «γιατί είμαι τόσο έξυπνος», «γιατί γράφω τόσο καλά βιβλία», «γιατί είμαι μια μοίρα» είναι ορισμένοι από τους τίτλους των κεφαλαίων του) ενστερνίζεται τον ρόλο του Διονύσου, αφού το έργο του δεν εκφράζει «την απολλώνεια γαλήνη ενός ώριμου σοφού, αλλά τη διονυσιακή έξαψη ενός επαναστάτη», ρόλος που θα μπορούσε να συσχετισθεί με τη συφιλιδική μόλυνση που τον βασάνιζε και που βαθμιαία τον οδηγούσε σε παράλυση και καταρράκωση του σώματός του, και που ο ίδιος τη μετέφρασε σε «μαινάδες που ξεσκίζουν το μαρτυρικό σώμα του Διονύσου». Μετά από ένα κρούσμα διφθερίτιδας και δυσεντερίας, η υγεία του δεν θα επανέλθει ποτέ σε καλή κατάσταση.


Το υπόλοιπο της ζωής του το περνά έγκλειστος σε άσυλο και αργότερα με τη μητέρα και την αδελφή του, σε πλήρες διανοητικό σκοτάδι, όπου και πέθανε στις 25 Αυγούστου 1900, με την πεποίθηση ότι δεν πρόφτασε να ολοκληρώσει το φιλοσοφικό του έργο.

Αποσπάσματα από το Ίδε ο Άνθρωπος:

«Πόση αλήθεια αντέχει ένα πνεύμα, πόση αλήθεια τολμάει αυτό; Αυτό γινόταν για μένα όλο και πιο πολύ το πραγματικό μέτρο της αξίας. Η πλάνη (δηλαδή η πίστη στο ιδεώδες) δεν είναι τύφλωση, η πλάνη είναι δειλία.»

«Η φιλοσοφία, όπως την κατάλαβα και την έζησα μέχρι τώρα, σημαίνει να ζεις με τη θέλησή σου μέσα στα χιόνια και στα ψηλά βουνά – να επιζητάς καθετί παράξενο και αμφισβητήσιμο στην ύπαρξη, καθετί που μέχρι τώρα έχει εξοστρακιστεί από την ηθική.»

«Δεν ψάξατε ακόμη να βρείτε τους εαυτούς σας και βρήκατε εμένα. Έτσι κάνουν όλοι οι πιστεύοντες. Γι’ αυτό είναι τόσο ασήμαντη κάθε πίστη.»

«Η ευσπλαχνία θεωρείται αρετή μόνο από τους παρακμιακούς.»

«Η σιωπή είναι μια αντίρρηση. Το να καταπίνεις τα πράγματα οδηγεί αναγκαστικά σ’ έναν κακό χαρακτήρα – χαλάει ακόμη και το στομάχι. Όλοι εκείνοι που σιωπούν είναι δυσπεπτικοί… το να υποφέρεις από μοναξιά είναι επίσης μια αντίρρηση.»

«Κάθε ανάπτυξη χαρακτηρίζεται από την αναζήτηση ενός ισχυρού αντιπάλου ή προβλήματος. Το θέμα δεν είναι απλώς να κυριαρχήσουμε πάνω σ’ ότι αντιστέκεται, αλλά σ’ ότι μας αναγκάζει να κινητοποιήσουμε όλη μας τη δύναμη, την επιδεξιότητα και τη μαχητική ικανότητα: κοντολογίς, το θέμα είναι να κυριαρχήσουμε πάνω σ’ αντιπάλους που είναι ίσοι μας.»

«Η ανθρωπιά μου δεν συνίσταται στο να νιώθω πώς είναι οι άνθρωποι, αλλά στο να αντέχω αυτό που νιώθω μαζί τους.»

«Το να εξακολουθείς να τιμάς κάτι το οποίο απέτυχε, επειδή ακριβώς απέτυχε – αυτό θα ταίριαζε καλύτερα με τη δική μου ηθική.»

«Το διάβασμα είναι ακριβώς η αναψυχή μου από την ίδια τη σοβαρότητά μου.»

«Πρέπει κανείς ν’ αποφεύγει το τυχαίο και τα εξωτερικά ερεθίσματα όσο το δυνατόν περισσότερο. Ένα είδος «μαντρώματος» του εαυτού μας ανήκει στις πιο ενστικτώδικες προφυλάξεις της πνευματικής κυοφορίας.»

«Ο μεγάλος ποιητής αντλεί μόνο από τη δική του πραγματικότητα – στο σημείο να μην μπορεί να υποφέρει καθόλου το έργο του μετά.»

«Δεν ξέρω διάβασμα που να σχίζει τόσο την καρδιά όσο ο Σαίξπηρ.»

«Όλοι φοβόμαστε την αλήθεια.»

«Δεν μπορούμε να είμαστε τίποτε άλλο εκτός από επαναστάτες.»

«Ο κόσμος είναι φτωχός για κείνον που δεν ήταν ποτέ αρκετά άρρωστος.»

«Οι μεγάλες δαπάνες μας είναι αθροίσματα μικρών δαπανών. Το να προσέχουμε, το να μην αφήνουμε τα πράγματα να’ ρχονται κοντά, συνεπάγεται μια δαπάνη, μια ενέργεια που ξοδεύεται για αρνητικούς σκοπούς. Μέσω της διαρκούς ανάγκης για προφύλαξη μόνο, μπορεί να γίνει κανείς αρκετά αδύναμος ώστε να μην μπορεί πια να υπερασπίζεται τον εαυτό του.»

«Δεν έχει έρθει ακόμη καιρός για μένα: μερικοί γεννιούνται μετά θάνατον.»

«Πρέπει κανείς να επαναξιολογήσει όλες τις αξίες για να μπορέσει να χτυπήσει το καρφί στο κεφάλι.»

«Τα βιβλία μου φτάνουν συχνά το ανώτερο πράγμα στο οποίο μπορεί να φτάσει κανείς πάνω στη γη, δηλαδή στον κυνισμό.»

«Όταν φαντάζομαι τον τέλειο αναγνώστη, τον φαντάζομαι τέρας θάρρους και περιέργειας. Επιπλέον, ευλύγιστο, πανούργο, προσεκτικό: έναν γεννημένο τυχοδιώκτη και εξερευνητή.»

«Η τέλεια γυναίκα κάνει κομμάτια αυτόν που αγαπά. Τις ξέρω αυτές τις χαριτωμένες μαινάδες. Αχ, τι επικίνδυνο, έρπον, υποχθόνιο μικρό θηρίο είναι! Κι όμως τόσο ευχάριστο! Μια μικρή γυναίκα που ζητάει εκδίκηση μπορεί να πηδήξει πάνω από την ίδια τη μοίρα. Η γυναίκα είναι πολύ πιο κακή από τον άνδρα. Επίσης και πιο πανούργα: Η καλή φύση σε μια γυναίκα είναι μια μορφή εκφυλισμού. Σε όλες τις λεγόμενες «ωραίες ψυχές» υπάρχει κάτι στραβό από φυσιολογική άποψη.»

«Ο όρος «ελεύθερο πνεύμα» δεν πρέπει να εννοηθεί αλλιώς: σημαίνει ένα πνεύμα που έχει γίνει ελεύθερο, που έχει γίνει πάλι ο κύριος του εαυτού του.»

«Το να μετατρέψω κάθε «ήταν» σε «έτσι το’ θελα εγώ» - μόνο αυτό θα μπορούσα να ονομάσω λύτρωση.»




(πηγές: Δ. Καββαθάς, Ε. Μαραγκόζη, Ίδε ο Άνθρωπος)
-.-

23 σχόλια:

Talisker είπε...

«Η ανθρωπιά μου δεν συνίσταται στο να νιώθω πώς είναι οι άνθρωποι, αλλά στο να αντέχω αυτό που νιώθω μαζί τους.»

«Το να εξακολουθείς να τιμάς κάτι το οποίο απέτυχε, επειδή ακριβώς απέτυχε – αυτό θα ταίριαζε καλύτερα με τη δική μου ηθική.»


To διαβασα ολο !!
και αναμεσα στα αλλα κραταω αυτα !
Οι αποτυχιες οσο κι αν πονανε μας κανουν καλυτερους ..
η διαδικασια της αποδοχης θελει ωριμοτητα και αυτοεκτιμηση κι αν δεν συμφιλιωθουμε με αυτες δεν μπορουμε να παμε ουτε βημα παρακατω..
δεν ξερω αν ειναι ακριβως ηθικη
ειναι ομως σιγουρα ισορροπια..
χωρις αποτυχια δεν μπορεις να απολαυσεις την επιτυχια ..ουτε καν να την αναγνωρισεις οταν ερθει

οπως χωρις δυστυχια
δεν μπορεις να απολαυσεις την ευτυχια..

και φιλια πολλα Εβανζελι μου με τις ψαγμενες και αρτιες αναρτησεις!

eva είπε...

@talisker! Ακόμα και στις διακοπές σου με θυμάσαι!

Οι αποτυχίες και τα λάθη είναι κι αυτά μέρος του εαυτού μας. Τα κάνουμε γιατί είμαστε εμείς. Αυτό προφανώς εννοεί ο Νίτσε όταν λέει πως αυτά οδηγούν στο γνώθι σαυτόν κι όχι οι επίκτητες ηθικές αξίες που μας επιβάλλονται έξωθεν.

Αυτά, τα λάθη μας, είναι το βίωμά μας, αυτά μας ρίχνουν στο πάτωμα, μας γονατίζουν, αυτά στρέφουν το βλέμα στον εσώτερο εαυτό μας και μας αναγκάζουν να ψάξουμε γιατί κάναμε ότι κάναμε, γιατί νιώσαμε όπως νιώσαμε και τι γίνεται από εδώ και πέρα. Μια περιπλάνηση στους σκοτεινούς διαδρόμους της ψυχής, προκειμένου να πάρεις απαντήσεις, να δεχτείς την τρίτη διάσταση της κατάστασης, να δεχτείς την οδύνη, την αγωνία, τα γιατί... κι όταν αισθανθείς έτοιμος, να προχωρήσεις παρακάτω.

Δεν υπάρχει αλάνθαστος άνθρωπος, υπάρχουν άνθρωποι που μαθαίνουν από τα λάθη τους, τα ξεπερνούν και συνεχίζουν και άνθρωποι που μένουν δέσμιοί τους εφ' όρου ζωής...

Μάκια :)))

Artanis είπε...

Καλησπέρα Ευαγγελία μου...
Περισσότερα σχόλια, θα σου γράψω όταν επιστρέψει ο άνδρας μου με το λαπτοπ, στο σπίτι...
Καλό σου απόγευμα...Φιλιά...

Βασίλης είπε...

……………………………………………………………..
Ο μοναχικός…
Απεχθάνομαι να ακολουθώ, απεχθάνομαι να ηγούμαι.
Να υπακούω; Όχι! Και να κυβερνώ; Όχι!
Όποιος δεν φοβάται τον εαυτό του δεν προκαλεί φόβο σε κανέναν.
Και μόνο όποιος προκαλεί φόβο μπορεί να οδηγήσει άλλους!
Απεχθάνομαι ακόμη και να οδηγώ τον εαυτό μου!
Μ’ αρέσει, σαν τα ζώα του δάσους και της θάλασσας,
Να χάνομαι για αρκετή ώρα
Να κάθομαι οκλαδόν σε κάποιο γοητευτικό λαβύρινθο
Να καλώ τέλος τον εαυτό μου από μακριά
Να τον πλανεύω να έρθει πάλι κοντά μου.
ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΝΙΤΣΕ_ Η Χαρούμενη επιστήμη
( ΕΚΔΟΣΕΙΣ : ΝΗΣΙΔΕΣ. ΜΕΤ. ΖΗΣΗΣ ΣΑΡΙΚΑΣ)
………………………………………………….
Υπέροχη και ξεχωριστή Ανάρτηση!!!
Διάβασα πρόσφατα και το «Όταν έκλαψε ο Νίτσε» και είμαι συνεπαρμένος,…
Μπράβο evaggelia!!!
Μια όαση το blog ετούτο,…

kirki είπε...

Με γέμισες σήμερα με τούτη την ανάρτηση...!!!!

ΚαληΣπέρα ζεστή-ζεστή!

faraona είπε...

«Όταν φαντάζομαι τον τέλειο αναγνώστη, τον φαντάζομαι τέρας θάρρους και περιέργειας. Επιπλέον, ευλύγιστο, πανούργο, προσεκτικό: έναν γεννημένο τυχοδιώκτη και εξερευνητή.»


Kραταω αυτο και το ακολουθω κατα γραμμα ...φυσικα ακομη και για τον Νιτσε.


Τα φιλια μου Ευαγγελια μου.
Πολυ ενδιαφερουσες οι αναρτησεις σου παντα.

eva είπε...

@αρτανάκι μου, γλυκό! Ελπίζω να τα περνάς καλά και να ξεκουράζεσαι.

Πολλά πολλά φιλιά :))

eva είπε...

@βασίλη, το απόσπασμα που διάλεξες είναι ξεχωριστό. Να πλανεύεις τον εαυτό σου για να' ρθει κοντά σου... Πώς γίνεται αυτό; Με το να τον κάνεις να ονειρεύεται; Να φιλοδοξεί; Να κυνηγάει το άπιαστο; Να ελπίζει; Να τρέφεται με ψευδαισθήσεις; Να του τάζεις αγώνες; Να του βάζεις στοιχήματα;
Ή να μην κάνεις τίποτε από αυτά και απλά να τον αφήνεις ελεύθερο από συμβιμβιβασμούς και μετριότητες, ώστε έτσι ελεύθερος να μπορεί να έρθει εκείνος σε σένα;

Η μοναξιά και η μοναχικότητα δεν είναι το ίδιο πράγμα. Το πρώτο είναι συμβατικότητα που υπομένεις, το δεύτερο κατάσταση που επιλέγεις. Ο Νίτσε επέλεξε συνειδητά το δεύτερο, αφού μόνο στη μοναχικότητά του μπορεί κανείς να μεγαλουργήσει.

Χαίρομαι που σου άρεσε η ανάρτηση και σ' ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.

Καλή σου μέρα, φίλε :)

eva είπε...

@kirki μου, να' σαι καλά, σ' ευχαριστώ!

Μη λες για ζέστη! Μη λες για ζέστη! Ξου! Ξου! Έλα, Κίρκη, κάνε τα μαγικά σου, χτύπα το ραβδάκι σου να την ξορκίσουμε!!!

Δροσερά φιλιά :))

eva είπε...

@faraona μου γλυκιά, κι εγώ έμεινα σ' αυτό λίγο παραπάνω!
Ο τέλειος αναγνώστης μπορεί και διαβάζει ανάμεσα στις λέξεις. Οι λέξεις ξεκλειδώνονται μπροστά του, αποκαλύπτουν τα κρυμμένα τους μυστικά και νοήματα και τον οδηγούν λίγο παραπέρα. Έχει την κρίση να αποδέχεται και να απορρίπτει. Έχει τη διορατικότητα να εστιάζει στο σημαντικό.
Ο τέλειος αναγνώστης δεν ακολουθεί σαν υποταγμένος πιστός τη ροή του κειμένου, είναι αντιρρησίας κι επαναστάτης. Μπορεί και συνομιλεί με τον ίδιο τον συγγραφέα, γίνεται διάλογος, υπάρχει συμφωνία, διαφωνία, ενίοτε και σύγκρουση... ανοίγοντας έτσι δρόμο στη σκέψη να ανθίσει και να καρποφορήσει.
Αυτόν τον αναγνώστη ονειρευόταν ο Νίτσε.
Μην ακολουθείς τίποτε κατά γράμμα. Να βάζεις μέσα και λίγη faraona, ναι;

Πολύ καλημέρα :))

kryos είπε...

Δεν με ηρεμεί το έργο του Νίτσε ...την θεωρώ μια μάχη που χάθηκε για τον άνθρωπο.
Παρά την ευστροφία την οξύτητα του μυαλού του και την ρητορική του δεινότητα δεν κατάφερε να πετύχει τίποτα σε προσωπικό επίπεδο...στην τέχνη του να ζεις.
Αμφισβήτηση...επανάσταση σε όλα τα επίπεδα που δεν οδήγησε τον ίδιο πουθενά.
Πάλεψε να ξεχορταριάσει....να βρει το μονοπάτι..και να το δείξει στους άλλους και τελικά δεν το περπάτησε ποτέ ο ίδιος.
Απόπειρες αυτοκτονίας για ένα σύντομο ειδύλλιο κι ένα μυαλό που δεν μπόρεσε να γαληνέψει ...να αποδεχτεί...να ακολουθήσει αυτά τα οποία θεωρητικά υπεράσπιζε.

«Ο μεγάλος ποιητής αντλεί μόνο από τη δική του πραγματικότητα – στο σημείο να μην μπορεί να υποφέρει καθόλου το έργο του μετά.»

Σπουδαία ανάρτηση Ευαγγελία μου...είμαι πολύ μικρός εγώ για να κρίνω το έργο του..απλώς είπα την ταπεινή μου γνώμη.

Να έχεις ένα όμορφο βράδυ !!!

Νικόλας Παπανικολόπουλος είπε...

Είχα μια άλλη εικόνα για τον Νίτσε.. πιο μικρή. Το μόνο βιβλίο του που διάβασα, ήταν ο Ζαρατούστρα... αιτία μία αναφορά του Καζαντζάκη, για το πόσο έμοιαζε με το Νίτσε και εμφανισιακά, και σαν πνεύμα, στην Αναφορά στον Γκρέκο.. Το είχα διαβάσει στην πρώτη γυμνασίου, ελάχιστα θυμάμαι πλέον.. Μετά από το πολύ όμορφο αφιέρωμά σου, θέλω να το ξαναδιαβάσω, αλλιώς αυτή την φορά...
Είναι σπουδαίο που αφιερώνεις τόσο χρόνο, για να μας στολίσεις την ψυχή με ομορφιές! Ευχαριστώ!!

eva είπε...

@krye, η μεγαλοφυΐα συνήθως απέχει από την τρέλλα όσο η διάμετρος μιας λεπτής κλωστής. Είναι πολλά τα παραδείγματα ανθρώπων που δεν άντεξαν το βάρος της διάνοιάς τους και πέρασαν απέναντυ.
Δεν ακολούθησε κανένα μονοπάτι. Χάραξε δικό του από το μηδέν. Σκοπός του να κυνηγήσει τον στόχο με οποιοδήποτε κόστος. Δεν ήθελε να ηρεμήσει με το έργο του. Ήθελε να ταράξει. Δεν ήθελε να καθησυχάσει. Ήθελε να ανατρέψει. Να γκρεμίσει και να ξαναχτίσει από την αρχή. Να αφανίσει και να αναγεννήσει. Το κατάφερε; Σε θεωρητικό επίπεδο, νομίζω πως ναι. Σε πρακτικό... χρειάζεται να το' χεις για να πιστέψεις θεωρίες τόσο ριζοσπαστικές που γκρεμίζουν αξίες αιώνων συθέμελα. Δε νομίζω ότι η ανθρωπότητα είναι έτοιμη για τη φιλοσοφία του Νίτσε. Τουλάχιστον, όχι ακόμα.

Καλό σου βράδυ :)

eva είπε...

@ανεμοσκορπίσματα, το ότι τον είδα εγώ έτσι, δεν σημαίνει κιόλας ότι έτσι είναι. Ο καθένας έχει τη δική του άποψη και τη δική του κρίση να κρίνει. Εξάλλου, μια απλή παρουσίαση έκανα, δεν είμαι ειδική πάνω στο θέμα. Έτσι το αντιλήφθηκα, έτσι μου βγήκε. Μου αρέσει να μελετώ ανθρώπους που κολυμπούν κόντρα στο ρεύμα, που τολμούν, που έχουν ισχυρό αντίλογο, γι' αυτό και έκανα αυτό το αφιέρωμα. Αυτό είναι όλο. Μια μελέτη από μία απλή ερασιτέχνη.

Να περνάς καλά, φίλε :)

kryos είπε...

"οι ενδεχόμενοι παράπλευροι δρόμοι και λάθος δρόμοι, οι καθυστερήσεις, οι «μετριότητες», η σοβαρότητα που σπαταλιέται σε προορισμούς άσχετους με τ ο ν προορισμό"

Ποιός είναι τελικά ο προορισμός ?
Εντάξει..κοιτάς γύρω σου και βλέπεις την υποκρισία και το ψέμα...επαναστατείς ...τα αμφισβητείς και τα πολεμάς .

Μετά θα πρέπει να προτείνεις κάτι...τον προορισμό του ανθρώπου....που αποσκοπεί η πορεία ?
Πόσο να βοηθήσει η διάνοια όταν όλα είναι εικασίες ? όταν δεν ξέρουμε τον λόγο ύπαρξης και δεν πρόκειτε να τον μάθουμε ποτέ?

Θεωρίες..αναλύσεις...σκυταλοδρομίες σκέψεων που τις περισσότερες φορές δυμιουργούν σύγχιση καθώς δεν έχουμε τα δεδομένα.....κρίνουμε χωρίς αυτά πολλές φορές με μεγάλο τίμημα.

Και όλα αυτά μπορούν να να αλλάξουν κοινωνικές δομές αλλά ελάχιστη επίδραση έχουν στο προσωπικό εσωτερικό ταξίδι κάποιου ...εκεί είσαι τελείως μόνος σου.

"«Δεν ψάξατε ακόμη να βρείτε τους εαυτούς σας και βρήκατε εμένα. Έτσι κάνουν όλοι οι πιστεύοντες. Γι’ αυτό είναι τόσο ασήμαντη κάθε πίστη.»

Ψάξτε να βρείτε τους εαυτούς σας κι αφήστε με εμένα λέει ο ίδιος.

maya είπε...

Σε όλες τις λεγόμενες «ωραίες ψυχές» υπάρχει κάτι στραβό από φυσιολογική άποψη.»

παρακαλώ να παραμείνω στραβή
αφύσικη
και δακτυλοδεικτούμενη!

καλημέρα ευαγγελία μου
και ΠΟΤΕ προλαβαίνεις τόσο ωραία αφιερωματα????
είσαι τρομερή.

σε φιλώ
χχχχχχχχχχχχχχχ

Antoine είπε...

Εξαιρετικό αφιέρωμα, Ευαγγελία. Το περιμένα ότι θα ήταν από τη στιγμή που μου είπες ότι θα κάνεις μία ανάρτηση για το Νίτσε.

Θα επανέλθω σχολιάζοντας και τα αποσπάσματα, γιατί δεν πρόλαβα να τα διαβάσω...

Φιλιά!

eva είπε...

@krye, συμφωνώ μαζί σου. Αν γνωρίζαμε ποιος είναι ο προορισμός του ανθρώπου δεν θα υπήρχε και λόγος να σπαταλιέται τόσο μελάνι και φαιά ουσία σε αναλύσεις και θεωρίες πάνω στο θέμα από επιστήμονες και μη. Ο καθένας θα ήξερε τι θέλει και τι ζητά και θα πορευόταν στη ζωή του εν ειρήνη, ικανοποιημένος, ευτυχισμένος και πλήρης.
Όμως τα πράγματα αποδεικνύεται πως μάλλον δεν είναι τόσο εύκολα κι απλά, μιας και η κατάρα του ανθρώπου είναι μονίμως να αναζητά το καινούργιο, το άγνωστο, το αχαρτογράφητο, το λίγο παραπέρα από αυτόν. Όλη η ιστορία του αυτό δείχνει, την αιώνια αναζήτηση προς κάποιον άγνωστο προορισμό, υλικό ή άυλο, ο οποίος διαφέρει από εποχή σε εποχή, από λαό σε λαό, από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Όπως λες κι εσύ, αυτό το ταξίδι προς τον προορισμό δεν είναι για δύο. Το κάνεις μόνος σου. Το θέμα είναι αν γνωρίζεις ότι βαδίζεις σωστά και δεν σπαταλάς τη ζωή σου άσκοπα. Αν δηλαδή ακολουθείς το μονοπάτι του πεπρωμένου σου ή απλά ακολουθείς το πρώτο μονοπάτι που σου έλαχε ή που σου επιβλήθηκε. Κι αν δεν το γνωρίζεις, εντάξει, μακάριοι πες οι πτωχοί τω πνεύματι. Αν όμως το γνωρίζεις, αν ξέρεις πως αυτό που κάνεις στη ζωή σου, αυτά που υιοθετείς, που πιστεύεις, που ακολουθείς, δεν σε οδηγούν στο δικό σου προσωπικό πεπρωμένο, στον Προορισμό, αλλά σε ένα άλλο επίκτητο και έξωθεν επιβεβλημένο, καθηλώνοντάς σε σε μια βαλτώδη στασιμότητα, τότε αρχίζουν τα προβλήματα, οι "γκάφες", όπως λέει κι ο Νίτσε. Υποθέτω πως αυτό θα εννοούσε με την έννοια παράπλευροι προορισμοί, τις λάθος επιλογές που αποσπούν τον άνθρωπο από το πεπρωμένο του κι εμποδίζουν την ανάγκη του για εξέλιξη.
Οι διάφορες φιλοσοφικές θεωρίες δεν έχουν σκοπό να δημιουργήσουν σύγχιση, απεναντίας. Σκοπός τους είναι η διεύρυνση του ανθρώπινου πνεύματος, ώστε να μπορέσει να αντιληφθεί τη διαφορά ανάμεσα στον αυθεντικό και τον επίκτητο προορισμό, που είναι το εύκολο κομμάτι και να τον βοηθήσει ν' αποκτήσει τις ψυχικές και διανοητικές εκείνες δυνάμεις που χρειάζεται προκειμένου να φέρει την αποστολή του εις πέρας, που είναι το δύσκολο.
Πολλοί το' χουν προσπαθήσει, λίγοι το' χουν καταφέρει... οπότε μπορούμε ακόμη να παρηγοριόμαστε!

Καλό ξημέρωμα, πάντα χαρά μου :)

eva είπε...

@maya, θα με κάνεις να κοκκινήσω!
Το δούλευα κάμποσο καιρό, δεν είναι προχτεσινό, και εννοείται πως δεν έχω ακουμπήσει ούτε την επιδερμίδα.

Το καλοκαιρινό σου άβαταρ άκρως δροσιστικό!

Φιλιά :)

eva είπε...

@antoine, σ' ευχαριστώ πολύ.

Καλό ξημέρωμα :)

Kwlogria είπε...

Υπέροχο!!

eva είπε...

@kwlogria, τιμή μου! Να' σαι καλά.

Όμορφη καλημέρα :)

manousos είπε...

Ο άνθρωπος αυτός ο μέγας
13/10/2011
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΜΑΝΟΥΣΟΣ Γ.ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ
Τι είναι ο άνθρωπος; Ένα θαύμα του φυσικού κόσμου είναι ο άνθρωπος.
Δύο άνθρωποι -άνδρας και γυναίκα- ενώνονται εις σάρκα μία, η δε γυνή κυοφορεί επί εννέα μήνες μια νέα ζωή. Το θαύμα επιτελέσθη. Ο άνθρωπος είναι ένα εύθραυστο πλάσμα, ένα σύντομο διάλειμμα, σε μία ατέρμονη αιωνιότητα. «Σκιάς όναρ άνθρωπος τι γαρ σκιάς ασθενέστερον», είπε κάποτε ο σοφός Πλούταρχος.
Γιατί σκοτώνουν άσκοπα τους ανθρώπους οι απάνθρωπες σαρκοβόρες ελίτ σε πολέμους; Γιατί εμποδίζει η κάθε εξουσία, τον άνθρωπο να ζήσει ελεύθερα την ζωή του και να αποκτήσει την αυτογνωσία του φιλοσοφώντας την έννοια της ύπαρξης του;
Ο μεγάλος Αλεξανδρινός ποιητής Κ.Π. Καβάφης έγραψε¨ « Κι αν δεν μπορείς να κάνεις την ζωή σου όπως την θέλεις τούτο προσπάθησε τουλάχιστον όσο μπορείς¨ μην την εξευτελίζεις. μες την πολύ συνάφεια του κόσμου, μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες».
Μπορεί να ζήσει ο άνθρωπος σήμερα μια ζωή ελεύθερη μια ζωή που ο ίδιος θα επιλέξει χωρίς να ετεροκαθορίζεται από τις εκάστοτε συνθήκες;
Ποιος διαμορφώνει την συνείδηση; Το σύστημα. Το εκάστοτε σύστημα. Είμαστε φυλακισμένοι σε μια αόρατη φυλακή. Όταν το συνειδητοποιήσουμε , είναι μια πρώτη αρχή ελευθερίας.