Όσο προχωρούσα τις τελευταίες μέρες με τη μελέτη της Αγίας Γραφής, μου γεννιόταν ένα ερώτημα που έφτασε να με βασανίζει αρκετά. Ένα δίλημμα, μάλλον, που είχε να κάνει με το είδος της σχέσης που έχουμε εμείς οι Ορθόδοξοι με την Παλαιά Διαθήκη. Διάβαζα για τα διάφορα μέρη που κατακτούσαν οι Ισραηλίτες, ότι είναι ο εκλεκτός λαός του Θεού, διάβαζα για τα γενεαλογικά τους δέντρα, τους προγόνους, τις συζύγους, τους απογόνους τους, για τις διάφορες φυλές, για τις δοκιμασίες των Εβραίων κι έλεγα από μέσα μου: Τι σχέση έχω εγώ ως Ορθόδοξη Χριστιανή με όλα αυτά; Και να μπαίνω στο δίλημμα για το αν θα πρέπει να ασχολούμαι με την Παλαιά Διαθήκη ή όχι.
Το πρώτο βέβαια που έκανα ήταν να ρωτήσω έναν δύο γνωστούς που είναι πιο σχετικοί από μένα με το θέμα. Οι γνώμες ήταν αντικρουόμενες. Το ένα άτομο ήταν εξίσου σε δίλημμα με μένα, το άλλο απέρριψε την ιδέα του να ασχολείται κανείς με την ΠΔ και ότι πρόκειται για χαμένο χρόνο. Δεν βρήκα άκρη και στράφηκα στο διαδίκτυο. Και έπεσα πάνω σε ένα άρθρο που μου φάνηκε αρκετά διαφωτιστικό και νομίζω ότι με κάλυψε ως προς την επιχειρηματολογία του, η οποία ήταν υπέρ του να διαβάζει κανείς και την Παλαιά Διαθήκη ως εξίσου θεόπνευστο και δια Πνεύματος Αγίου εμπνευσμένο κείμενο. Ο βασικότερος λόγος ήταν ότι ο Ορθόδοξος Χριστιανός θα πρέπει να προσεγγίζει την ΠΔ, όχι από ιστορική σκοπιά, ως μια σειρά από βιβλία γραμμένα από Ισραηλίτες για Ισραηλίτες, ούτε, φυσικά, από ηθικοπλαστική σκοπιά, αφού μέσα στα βιβλία της περιγράφεται ένας Θεός βίαιος που σκορπίζει το θάνατο σε ολόκληρους λαούς προκειμένου να ευνοήσει τον εκλεκτό του περιούσιο λαό, που είναι οι Ισραηλίτες.
Η αλήθεια είναι ότι με ξένισε αυτή η εικόνα του Θεού, που έβλεπα να σκιαγραφείται μέσα στις σελίδες της Παλαιάς Διαθήκης. Μου φάνηκε αδιανόητο πώς ένας Θεός φιλεύσπλαχνος και ελεήμων που το όνομά του είναι ταυτισμένο με την έννοια της αγάπης να γίνεται τιμωρός ολόκληρων γενεών που το μόνο τους αμάρτημα ήταν πως είχαν την ατυχία να βρεθούν μπροστά στους Ισραηλίτες π.χ., που διεκδικούσαν τη Γη της Επαγγελίας, στην οποία όμως προκατοικούσαν εκείνοι.
Το άρθρο έδινε απάντηση σε αυτό. Έλεγε ότι οι Εβραίοι είχαν ξεφύγει κατά πολύ ως προς την αμαρτία, ήταν δηλαδή υπερβολικά αμαρτωλοί και ανώριμοι. Όπως λοιπόν ένας γονιός με άλλον τρόπο μαλώνει ένα μικρό παιδί που δεν καταλαβαίνει από λόγια και με άλλον έναν έφηβο, έτσι και ο Πατέρας των εθνών καλούνταν να νουθετήσει τα παιδιά του, που είχαν ξεστρατίσει από τον δρόμο της τελειότητας και ό,τι κι αν έκανε δεν έλεγαν με τίποτα να συνετιστούν.
Οι ακραίες καταστάσεις επομένως απαιτούσαν ακραία μέτρα. Και σύμφωνα με τα τότε δεδομένα των αιμομιξιών και της πολυγαμίας ή των βιαιοπραγιών για το πιο ευτελές παράπτωμα, αυτά που έθεσε ως εντολές ο Θεός, ήταν μέσα στα δεδομένα του τότε κόσμου. Σε σύγκριση δηλαδή με τα Σόδομα και Γόμορα που συνέβαιναν τότε, κυριολεκτικά και μεταφορικά, η τιμωρία είχε μια βάση λογικής.
Πέρα από αυτά όμως, αυτό που μου κέντρισε περισσότερο το ενδιαφέρον για περετέρω έρευνα και μελέτη ήταν πως είπε κάτι ιδιαίτερα ενδιαφέρον. Το άρθρο μιλούσε μεν για την θεολογική προσέγγιση των βιβλίων της ΠΔ, αλλά κυρίως για την χριστολογική τους προσέγγιση! Μου έκανε τρομερή εντύπωση αυτό, από τη στιγμή που ο Χριστός από όσο ξέρω εμφανίζεται για πρώτη φορά στην Καινή Διαθήκη και στο διάβασμά μου μέχρι τώρα δεν υπήρχε ούτε σαν υπόνοια η ελάχιστη αναφορά στο πρόσωπό του. Όπως όμως δείχνουν τα πράγματα, μάλλον έκανα μεγάλο λάθος ως προς αυτό! Ο Ιησούς πράγματι ενσαρκώνεται στην Καινή Διαθήκη, η ύπαρξή του όμως κυριαρχεί σε όλη την Παλαιά. Όταν ο Μωυσής ή ο Ιησούς του Ναυή ή άλλοι γενάρχες συνομιλούν με τον Άγγελο του Κυρίου, μαντέψτε ποιος είναι ακριβώς αυτός ο Άγγελος του Κυρίου. Σωστά μαντέψατε: είναι ο Χριστός! Αποκάλυψη; Για μένα, ναι!
Το εκπληκτικό είναι ότι σήμερα το πρωί, έχοντας ολοκληρώσει το βιβλίο Ιησούς του Ναυή και μπαίνοντας στους Κριτές, φτάνω στο εξής χωρίο που πραγματικά με αφήνει άφωνη:
Κριταί 2:1 ... "Ο άγγελος του Κυρίου ήρθε από τα Γάλγαλα στη Βοχίμ και είπε (οι άγγελοι σπάνια μιλούν) στους Ισραηλίτες: Σας έβγαλα (ποιος; ο άγγελος; α' ενικός!) από την Αίγυπτο και σας έφερα (πάλι α' ενικός) στη χώρα που είχα (α' ενικός) υποσχεθεί (όχι ο Θεός;!;) στους προπάτορές σας. Και έχω διακηρύξει ότι δεν θα ακυρώσω ποτέ (προσέξτε τώρα) τη διαθήκη ΜΟΥ μαζί σας.." κτλ. κτλ.
Ο άγγελος λοιπόν του Κυρίου εδώ φαίνεται ως ισότιμος και ισοδύναμος με τον Θεό, κάτι που μόνο αν ανήκεις στην Αγία Τριάδα μπορεί αυτό να υφίσταται. Οι άγγελοι δεν ανήκουν στην Αγία Τριάδα, επομένως μιλάμε για τον ίδιο τον Ιησού, ο οποίος ακόμα δεν έχει σαρκωθεί, ωστόσο είναι παρών σε όλη την πορεία των ανθρώπων της Παλαιάς Διαθήκης. Κάπως, σα να ανυπομονούσε να έρθει σε αυτό τον κόσμο και να διδάξει τον Λόγο Του; Θα μπορούσε.
Εν αρχή ην ο Λόγος, γράφει η Παλαιά Διαθήκη στο βιβλίο Γένεσις. Στο Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο ξεκινάει με την ίδια φράση: "Από όλα πριν υπήρχε ο Λόγος και ο Λόγος ήτανε με τον Θεό κι ήταν Θεός ο Λόγος." Ο Λόγος ήταν με τον Θεό! Μαζί του! Σαν ένα. Και πιο κάτω συνεχίζει: "Ο Λόγος έγινε άνθρωπος κι έστησε τη σκηνή του ανάμεσά μας" κτλ. κτλ. Τη συνέχεια νομίζω την γνωρίζουμε όλοι.
Μετά από όλα αυτά, λοιπόν, συνεχίζω τη μελέτη μου σταθερά και μεθοδικά, από το πρώτο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης ως την Αποκάλυψη και με τη σειρά που είναι γραμμένα.
Πέρα από το δίλημμα που προέκυψε σχετικά με τη χρησιμότητα της Παλαιάς Διαθήκης σε εμάς τους μη Εβραίους, υπάρχει και ένας ακόμα λόγος που θέλω να την μελετήσω. Μέσα από τις σελίδες της αρχίζω να μαθαίνω τον Θεό και δημιουργό μου, τον Άγιο Πατέρα όλων μας. Είναι συναρπαστικό να βλέπεις πώς αντιδρά, πώς σκέφτεται, πότε ευχαριστιέται, τι θέλει από εμάς. Κυρίως, πόσο πολύ μας αγαπά, παρόλο που είναι μια αγάπη που την έχουμε προδώσει άπειρες φορές και δεν την αξίζουμε.
Παρόλα αυτά, με τον πιο μεγαλόψυχο τρόπο, μας συγχωρεί πάντα και μας δέχεται πάντα στην αγκαλιά του. Αρκεί να πιστεύουμε σε Αυτόν και να πράττουμε το σωστό, προκειμένου να αποκτήσουμε και πάλι την θεϊκή μας τέλεια υπόσταση, ως τέλεια παιδιά ενός τέλειου Θεού. Είναι το μόνο που ζητάει από εμάς, εξ' ου και οι εντολές του. Δεν είναι τιμωρία, δεν είναι καταναγκασμός. Ο Θεός μας δεν μας εξαναγκάζει σε τίποτα. Μας προτρέπει, μας νουθετεί και μας δείχνει τον δρόμο προς την θέωση του εαυτού μας, που είναι και το τελικό ζητούμενο. Αυτό τον ρόλο πιστεύω πως παίζει η Αγία Γραφή. Είναι ένα εργαλείο, ένας οδηγός ζωής προς την διαμόρφωση του τέλειου, αψεγάδιαστου εαυτού μας. Είναι το δώρο του Θεού σε εμάς.
Εύχομαι σε όλους μια καλή και ειρηνική χρονιά, να κοιμόμαστε ευτυχισμένοι, να εκπέμπουμε αγάπη και να θυμόμαστε ότι σε αυτό τον κόσμο είμαστε περαστικοί.
Φιλώ σας,
Εύα 💗
Το πρώτο βέβαια που έκανα ήταν να ρωτήσω έναν δύο γνωστούς που είναι πιο σχετικοί από μένα με το θέμα. Οι γνώμες ήταν αντικρουόμενες. Το ένα άτομο ήταν εξίσου σε δίλημμα με μένα, το άλλο απέρριψε την ιδέα του να ασχολείται κανείς με την ΠΔ και ότι πρόκειται για χαμένο χρόνο. Δεν βρήκα άκρη και στράφηκα στο διαδίκτυο. Και έπεσα πάνω σε ένα άρθρο που μου φάνηκε αρκετά διαφωτιστικό και νομίζω ότι με κάλυψε ως προς την επιχειρηματολογία του, η οποία ήταν υπέρ του να διαβάζει κανείς και την Παλαιά Διαθήκη ως εξίσου θεόπνευστο και δια Πνεύματος Αγίου εμπνευσμένο κείμενο. Ο βασικότερος λόγος ήταν ότι ο Ορθόδοξος Χριστιανός θα πρέπει να προσεγγίζει την ΠΔ, όχι από ιστορική σκοπιά, ως μια σειρά από βιβλία γραμμένα από Ισραηλίτες για Ισραηλίτες, ούτε, φυσικά, από ηθικοπλαστική σκοπιά, αφού μέσα στα βιβλία της περιγράφεται ένας Θεός βίαιος που σκορπίζει το θάνατο σε ολόκληρους λαούς προκειμένου να ευνοήσει τον εκλεκτό του περιούσιο λαό, που είναι οι Ισραηλίτες.
Η αλήθεια είναι ότι με ξένισε αυτή η εικόνα του Θεού, που έβλεπα να σκιαγραφείται μέσα στις σελίδες της Παλαιάς Διαθήκης. Μου φάνηκε αδιανόητο πώς ένας Θεός φιλεύσπλαχνος και ελεήμων που το όνομά του είναι ταυτισμένο με την έννοια της αγάπης να γίνεται τιμωρός ολόκληρων γενεών που το μόνο τους αμάρτημα ήταν πως είχαν την ατυχία να βρεθούν μπροστά στους Ισραηλίτες π.χ., που διεκδικούσαν τη Γη της Επαγγελίας, στην οποία όμως προκατοικούσαν εκείνοι.
Το άρθρο έδινε απάντηση σε αυτό. Έλεγε ότι οι Εβραίοι είχαν ξεφύγει κατά πολύ ως προς την αμαρτία, ήταν δηλαδή υπερβολικά αμαρτωλοί και ανώριμοι. Όπως λοιπόν ένας γονιός με άλλον τρόπο μαλώνει ένα μικρό παιδί που δεν καταλαβαίνει από λόγια και με άλλον έναν έφηβο, έτσι και ο Πατέρας των εθνών καλούνταν να νουθετήσει τα παιδιά του, που είχαν ξεστρατίσει από τον δρόμο της τελειότητας και ό,τι κι αν έκανε δεν έλεγαν με τίποτα να συνετιστούν.
Οι ακραίες καταστάσεις επομένως απαιτούσαν ακραία μέτρα. Και σύμφωνα με τα τότε δεδομένα των αιμομιξιών και της πολυγαμίας ή των βιαιοπραγιών για το πιο ευτελές παράπτωμα, αυτά που έθεσε ως εντολές ο Θεός, ήταν μέσα στα δεδομένα του τότε κόσμου. Σε σύγκριση δηλαδή με τα Σόδομα και Γόμορα που συνέβαιναν τότε, κυριολεκτικά και μεταφορικά, η τιμωρία είχε μια βάση λογικής.
Πέρα από αυτά όμως, αυτό που μου κέντρισε περισσότερο το ενδιαφέρον για περετέρω έρευνα και μελέτη ήταν πως είπε κάτι ιδιαίτερα ενδιαφέρον. Το άρθρο μιλούσε μεν για την θεολογική προσέγγιση των βιβλίων της ΠΔ, αλλά κυρίως για την χριστολογική τους προσέγγιση! Μου έκανε τρομερή εντύπωση αυτό, από τη στιγμή που ο Χριστός από όσο ξέρω εμφανίζεται για πρώτη φορά στην Καινή Διαθήκη και στο διάβασμά μου μέχρι τώρα δεν υπήρχε ούτε σαν υπόνοια η ελάχιστη αναφορά στο πρόσωπό του. Όπως όμως δείχνουν τα πράγματα, μάλλον έκανα μεγάλο λάθος ως προς αυτό! Ο Ιησούς πράγματι ενσαρκώνεται στην Καινή Διαθήκη, η ύπαρξή του όμως κυριαρχεί σε όλη την Παλαιά. Όταν ο Μωυσής ή ο Ιησούς του Ναυή ή άλλοι γενάρχες συνομιλούν με τον Άγγελο του Κυρίου, μαντέψτε ποιος είναι ακριβώς αυτός ο Άγγελος του Κυρίου. Σωστά μαντέψατε: είναι ο Χριστός! Αποκάλυψη; Για μένα, ναι!
Το εκπληκτικό είναι ότι σήμερα το πρωί, έχοντας ολοκληρώσει το βιβλίο Ιησούς του Ναυή και μπαίνοντας στους Κριτές, φτάνω στο εξής χωρίο που πραγματικά με αφήνει άφωνη:
Κριταί 2:1 ... "Ο άγγελος του Κυρίου ήρθε από τα Γάλγαλα στη Βοχίμ και είπε (οι άγγελοι σπάνια μιλούν) στους Ισραηλίτες: Σας έβγαλα (ποιος; ο άγγελος; α' ενικός!) από την Αίγυπτο και σας έφερα (πάλι α' ενικός) στη χώρα που είχα (α' ενικός) υποσχεθεί (όχι ο Θεός;!;) στους προπάτορές σας. Και έχω διακηρύξει ότι δεν θα ακυρώσω ποτέ (προσέξτε τώρα) τη διαθήκη ΜΟΥ μαζί σας.." κτλ. κτλ.
Ο άγγελος λοιπόν του Κυρίου εδώ φαίνεται ως ισότιμος και ισοδύναμος με τον Θεό, κάτι που μόνο αν ανήκεις στην Αγία Τριάδα μπορεί αυτό να υφίσταται. Οι άγγελοι δεν ανήκουν στην Αγία Τριάδα, επομένως μιλάμε για τον ίδιο τον Ιησού, ο οποίος ακόμα δεν έχει σαρκωθεί, ωστόσο είναι παρών σε όλη την πορεία των ανθρώπων της Παλαιάς Διαθήκης. Κάπως, σα να ανυπομονούσε να έρθει σε αυτό τον κόσμο και να διδάξει τον Λόγο Του; Θα μπορούσε.
Εν αρχή ην ο Λόγος, γράφει η Παλαιά Διαθήκη στο βιβλίο Γένεσις. Στο Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο ξεκινάει με την ίδια φράση: "Από όλα πριν υπήρχε ο Λόγος και ο Λόγος ήτανε με τον Θεό κι ήταν Θεός ο Λόγος." Ο Λόγος ήταν με τον Θεό! Μαζί του! Σαν ένα. Και πιο κάτω συνεχίζει: "Ο Λόγος έγινε άνθρωπος κι έστησε τη σκηνή του ανάμεσά μας" κτλ. κτλ. Τη συνέχεια νομίζω την γνωρίζουμε όλοι.
Μετά από όλα αυτά, λοιπόν, συνεχίζω τη μελέτη μου σταθερά και μεθοδικά, από το πρώτο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης ως την Αποκάλυψη και με τη σειρά που είναι γραμμένα.
Πέρα από το δίλημμα που προέκυψε σχετικά με τη χρησιμότητα της Παλαιάς Διαθήκης σε εμάς τους μη Εβραίους, υπάρχει και ένας ακόμα λόγος που θέλω να την μελετήσω. Μέσα από τις σελίδες της αρχίζω να μαθαίνω τον Θεό και δημιουργό μου, τον Άγιο Πατέρα όλων μας. Είναι συναρπαστικό να βλέπεις πώς αντιδρά, πώς σκέφτεται, πότε ευχαριστιέται, τι θέλει από εμάς. Κυρίως, πόσο πολύ μας αγαπά, παρόλο που είναι μια αγάπη που την έχουμε προδώσει άπειρες φορές και δεν την αξίζουμε.
Παρόλα αυτά, με τον πιο μεγαλόψυχο τρόπο, μας συγχωρεί πάντα και μας δέχεται πάντα στην αγκαλιά του. Αρκεί να πιστεύουμε σε Αυτόν και να πράττουμε το σωστό, προκειμένου να αποκτήσουμε και πάλι την θεϊκή μας τέλεια υπόσταση, ως τέλεια παιδιά ενός τέλειου Θεού. Είναι το μόνο που ζητάει από εμάς, εξ' ου και οι εντολές του. Δεν είναι τιμωρία, δεν είναι καταναγκασμός. Ο Θεός μας δεν μας εξαναγκάζει σε τίποτα. Μας προτρέπει, μας νουθετεί και μας δείχνει τον δρόμο προς την θέωση του εαυτού μας, που είναι και το τελικό ζητούμενο. Αυτό τον ρόλο πιστεύω πως παίζει η Αγία Γραφή. Είναι ένα εργαλείο, ένας οδηγός ζωής προς την διαμόρφωση του τέλειου, αψεγάδιαστου εαυτού μας. Είναι το δώρο του Θεού σε εμάς.
Εύχομαι σε όλους μια καλή και ειρηνική χρονιά, να κοιμόμαστε ευτυχισμένοι, να εκπέμπουμε αγάπη και να θυμόμαστε ότι σε αυτό τον κόσμο είμαστε περαστικοί.
Φιλώ σας,
Εύα 💗
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου