Το μυστικό της Βίβιαν Μάγιερ

Το φωτογραφικό της έργο αποκαλύφθηκε μόλις πριν από μερικά χρόνια όταν, με τον θάνατό της, ανοίχτηκαν τα ντουλάπια του σπιτιού της και ήρθαν στο φως πάνω από 120.000 αρνητικά και εκτυπώσεις από φωτογραφίες που έβγαζε σε όλη τη διάρκεια της ζωής της χωρίς να το γνωρίζει κανείς.

Κανείς δεν γνώριζε το πάθος της Vivian Maier για τη φωτογραφία. Και παρόλα αυτά, διακριτικά, αθόρυβα, μοναχικά, η αυστηρή γκουβερνάντα από το Σικάγο επανέρχεται μετά θάνατον και θριαμβεύει με έναν απίστευτο όγκο φωτογραφικού υλικού εκπληκτικής δεξιοτεχνίας και ταλέντου που ήδη δείχνει να αλλάζει την ιστορία της γνωστής ως 'street photography', της φωτογραφίας δηλαδή δρόμου, έτσι όπως την γνωρίζουμε σήμερα.

Η προσωπικότητα, η ίδια η ζωή της παραμένουν ακόμα και τώρα, που βρίσκονται στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος στον χώρο της φωτογραφίας, ένα αδιάλυτο μυστήριο. Ένας γρίφος. Κανείς από τους γνωστούς και φίλους της δεν μπόρεσε να ισχυριστεί ότι την 'γνώριζε', όχι πραγματικά. Κανείς δεν ήξερε ποια ήταν. Το προτιμούσε καλύτερα έτσι, ήταν επιλογή της αυτό. Δεν παντρεύτηκε ποτέ, ούτε έκανε παιδιά. Τα μόνα παιδιά που είχε ήταν εκείνα που πρόσεχε ως γκουβερνάντα. Τα πήγαινε συχνά μικρές εκδρομές σε πάρκα, παρελάσεις, παραλίες. Κι εκεί, έβγαζε την αγαπημένη της Rolleiflex και αποθανάτιζε την ανθρώπινη κατάσταση. Όταν εκείνα τη ρωτούσαν τι κάνει, η Μάγιερ απαντούσε ότι ήταν ένα είδος κατασκόπου ("I am some kind of a spy") και εκείνα ενθουσιασμένα της ορκίζονταν αιώνια μυστικότητα. 

Από τα λίγα που έχω διαβάσει για κείνη, θα μπορούσε να συναγωνιστεί επάξια ηρωίδες της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Η ζωή της θα μπορούσε να γίνει ταινία στον κινηματογράφο. Εξάλλου, όλα τα συστατικά που εξασφαλίζουν την επιτυχία σε αυτές τις μορφές τέχνης, είναι εκεί. Εκκεντρικότητα, μοναχικότητα, κλειδωμένα δωμάτια, ανείπωτα μυστικά και ένα πάθος ανομολόγητο, το πάθος της φωτογραφίας να κυριαρχεί παντού ορίζοντας και καθορίζοντας τα πάντα στη ζωή της. 

Το μυστικό της ζωής της αποκαλύφθηκε μόνο μετά τους τίτλους τέλους, κάτι που, όπως δείχνουν στοιχεία που έρχονται συνεχώς στο φως, ήταν δική της επιλογή (στο φωτογραφικό στούντιο που χρησιμοποιούσε για τις εμφανίσεις των φιλμ δεν είχε δώσει ποτέ το πραγματικό της όνομα.) Ίσως να ήταν ο δικός της τρόπος να αποφύγει τα κακώς κείμενα που συνοδεύουν έναν καλλιτέχνη όταν η δουλειά του βγαίνει πιο έξω, την κριτική, ίσως και την υποκρισία (;) που ελοχεύει πίσω από τα φώτα της δημοσιότητας σε απόψεις, ανθρώπους και σχέσεις. 

Ακόμα όμως κι αν δεν ήταν ένα είδος θωράκισης για κείνη, σίγουρα είχε εξασφαλίσει την ησυχία της, αν μη τι άλλο. Τώρα, μπορεί να θριαμβεύσει αλώβητη, αφήνοντας πίσω της ένα έργο που θα εξερευνάται και θα αποκαλύπτεται από τους ειδικούς του χώρου, αλλά και τους κοινούς θνητούς που απλά αγαπούν την τέχνη της φωτογραφίας, για πολύ-πολύ καιρό.

τα φωτο-πορτρέτα της Μάγιερ τα βρήκα εδώ: http://www.lifo.gr/team/arts/52467

Κατερίνα Γώγου - Τώρα να δούμε εσείς τι θα κάνετε

Άνοιξα τσακ! απότομα τα μάτια μου απ' τη φασαρία που 'κανε το ταβάνι άγρια μεσάνυχτα
λύνοντας τα σκοινιά από τους 4 τοίχους κι έφυγε παίρνοντας μαζί του και τις κουβέρτες μου. Ευκάλυπτοι
σακουλάκια λεβάντας και βατομουριές ήρθανε και ξαπλώσανε στα δόντια μου στο μαξιλάρι μου και στα μαλλιά μου. Μ' ένα σφύριγμα βαποριού σαλπάρισε η πόρτα
κι απ' το πέρασμα μπήκαν με μικρά πηδηματάκια
η μάνα μου κι ο πατέρας μου νιόνυμφοι
με κερασάκια στ' αυτιά και τα κορδόνια τους αντικριστά δεμένα.
Από πίσω η γιαγιά απ' το χωριό με τσεμπέρι κατεβασμένο απ' το στόμα.
Κατόπιν η γιαγιά Αθηναία με γούνα που δαγκωνόταν στο λαιμό και το στόμα βαμμένο μ' ένα περίεργο κόκκινο μεταξωτό χαρτάκι -το 'χω- ο Γιώργος με τη Μυρτώ ευτυχώς είχαν ζήσει. Ίχνος πουθενά από βουβά τηλέφωνα και συνταγές και στον καθρέφτη που γυαλίστηκα ήμουνα όμορφη. Όχι όμως έτσι σαν άνθρωπος
ήμουνα μισό Βαρδάρης μισό άσπρο πουλί -περίεργο άσπρο- κι ο ταξιτζής που μ' είχε δείρει μια νύχτα πολύ μου 'δωσε ένα ματσάκι μυγκέ απ' αυτά που δίνουνε για την πρώτη φορά τους στις νύφες. Κουβεντιάζανε γρήγορα γρήγορα και σιγά σαν να γουργουρίζανε νανουρίσματα σ' ανακάλυφτη γλώσσα. Ένας Μάης '68 μ' ένα πανί δεμένο στο κεφάλι σαν αυγό έκανε ΧΑ! στο τζάμι και το χνώτισε
κι ένα δάχτυλο σκέτο
ένα ολομόναχο δάχτυλο σκέτο
έγραψε ένα ολόκληρο ποίημα με αριθμούς. Έκανε τ' όνειρο πράξη. Λες να κάνουνε την επανάσταση οι αριθμομηχανές... σκέφτηκα... Όπου κι αν με βάλουν προσαρμόζομαι ξανασκέφτηκα
   καλό να 'ν' αυτό ή κακό
   είχα αρχίσει να χάνω και χρώμα
   είχε αρχίσει να μπαίνει και μουσική
   είχαν αρχίσει όλοι να νυστάζουνε...
   να χασμουριούνται... αποκοιμήθηκαν...
   ... Έβαλα το μαύρο καλτσόν μου και τις σουβλερές σιδερένιες καπιταλιστικές μου μπότες Είμαι
περπατάω την Ιουλιανού
όπου θες τώρα πάω
μπαίνω σ' όλα τα γήπεδα τις Κυριακές παίζω παιχνίδι κατενάτσιο μέχρι να βρούμε άκρη Ένας με φουλ φέις της τάχα αριστεράς πάει να με ξεκάνει ουρλιάζω Ζήτω τα εργατικά συμβούλια ζήτω η εργατική τάξη
χώνομαι στον τηλεφωνικό θάλαμο να σωθώ κι η πόρτα κλείνει έτσι που δεν ξανανοίγει πια.
   Έχω αντοχή μέσα απ' το τζάμι.
  ΄Εχω εμπιστοσύνη παρόλ' αυτά στο είδος μου.
   Υπεριαλιστές ποιητές όμοιοι με σταλινικούς ήρωες
   ξευτίλες βάσανα παρακάλια πείσμα υπομονή
   τέτοιοι είμαστε.
   Έτσι είναι οι άνθρωποι.
   Κάποιος θα θελήσει να τηλεφωνήσει.

                                          ~ Κατερίνα Γώγου

Σα να περιγράφει ένα όνειρο από το οποίο μόλις ξύπνησε και, όντας νωπό ακόμη στο μυαλό της, το καταγράφει με όλες τις λεπτομέρειες, ακατέργαστα, χωρίς συνοχή. Αυτόματη γραφή το λένε οι αναλυτές της ποίησης, να γράφεις δηλαδή τις σκέψεις σου, τις εικόνες που σχηματίζονται στο μυαλό σου εν τη γενέσει τους, πριν προλάβουν η λογική, ο ορθολογισμός να μπουν μες στη μέση και να ξεκινήσουν παρεμβατικά τις διορθώσεις, τις ακυρώσεις, τη λογοκρισία.

Νομίζω ότι η Κατερίνα Γώγου τώρα ξεκινά να ανακαλύπτεται, μετά θάνατον. Είναι δύσκολη, δεν ακολουθεί δρόμους περπατημένους. Γράφει μόνο για τον εαυτό της, είναι κατόρθωμα αυτό.  Και επιθετική. Βρίζει ασύστολα, μιλά αγοραία, τα λέει χύμα.
Επιθετική και άγρια. Βγάζει νύχια. Σαν αγρίμι.
Σαν ένα αγρίμι εγκλωβισμένο που νιώθει πως απειλείται με αφανισμό. Που τον βλέπει να 'ρχεται...

Τρία κλικ αριστερά. Ιδιώνυμο. Το ξύλινο παλτό. Απόντες. Ο μήνας των παγωμένων σταφυλιών. Νόστος. Έξι ποιητικές συλλογές συν μία, που δεν πρόλαβε να εκδόσει, Με λένε Οδύσσεια. Όλες τους συγκεντρωμένες σε μια πολύτιμη μικροκαμωμένη εκδοτική δουλειά. Όπως ήταν και η ίδια. Μικροκαμωμένη. Παρεξηγημένη. Μοναχική. Ό,τι είχε να πει βρίσκεται μέσα σε τριακόσιες σελίδες. Ό,τι τουλάχιστον πρόλαβε, πριν την καταπιεί το κατεστημένο που πολέμησε με όση δύναμη υπήρχε μέσα της. Δεν συμβιβάστηκε ποτέ. Μάχη a priori χαμένη...

'Τώρα να δούμε εσείς τι θα κάνετε'... δικός της ο στίχος, κολλάει την πλάτη μου στον τοίχο, με βάζει προ των ευθυνών μου, με αναγκάζει να τις κοιτάξω κατάματα. Αυτόν διάλεξαν και οι εκδόσεις Καστανιώτη σαν τίτλο στην ποιητική της ανθολογία.

Κατερίνα Γώγου, Παύλος Σιδηρόπουλος, Νικόλας Άσιμος. Οι τρεις 'άγιοι της πλατείας των Εξαρχείων', όπως πλέον χαράχτηκαν στις ταραχώδεις σελίδες της μεταπολιτευτικής Αθήνας και στις συνειδήσεις των κατοίκων της.
Πρωταγωνιστές και Σταύρος Θοδωράκης (ακόμα αναρωτιέμαι γιατί εγκατέλειψε τη δημοσιογραφία που ήταν τόσο καλός, το είχε που λέμε, είχε το χάρισμα.)

Όπως και να 'χει, πρόκειται για ένα εξαιρετικό αφιέρωμα. Δείτε το.

 

Ένα μοναχικό πληγωμένο αγρίμι... Την είπαν αναρχική, ακατανόητη, αγοραία. Δεν την είπαν ποτέ ποιήτρια.

(οι φωτογραφίες του κολάζ είναι από το διαδίκτυο, το κολάζ είναι δημιουργία δική μου)

Φάντασμα της Όπερας, φωτο-βίντεο και ευχές

Μετά από πολλά πολλά διαλείμματα για να ξεκλέβω και σκηνές από το αγαπημένο οσκαρικό μιούζικαλ Φάντασμα της Όπερας που παίζεται στην τηλεόραση τώρα που γράφω τούτες τις γραμμές, με χαρά σας παρουσιάζω το βιντεάκι μου με συγκεντρωμένες όλες τις φωτογραφίες που έβγαλα από τη Χαλκίδα.

 

"Love me, that 's all I ask of you" τραγουδούν το πρωταγωνιστικό ζευγάρι του έργου και χάνονται ο ένας στην αγκαλιά του άλλου, λίγες ώρες πριν ξημερώσει η μέρα των ερωτευμένων.

Μια αγάπη, μια ζωή, μια ευχή. Από τους πρωταγωνιστές της αποψινής όπερας στους πρωταγωνιστές της αυριανής μέρας.

Χρόνια πολλά και, προπαντός, αγαπημένα!