«Ο ελληνικός πολιτισμός έχασε μια σημαντική προσωπικότητα. Η Ντόλυ Γουλανδρή δημιούργησε ένα από τα πλέον σύγχρονα και σημαντικά μουσεία της Ελλάδας. Συνεισέφερε πολλά στην προστασία και την ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και αφήνει μια σημαντική παρακαταθήκη στις νεότερες γενιές που θα την θυμίζει για πάντα». Αυτά είναι τα λόγια που επέλεξε ο υπουργός Πολιτισμού για τον τελευταίο χαιρετισμό σε μία Ελληνίδα, που έκανε σκοπό της ζωής της την κατανόηση και ανάδειξη του προϊστορικού Κυκλαδικού Πολιτισμού. Ένα πάθος που ξεκίνησε το 1960, όταν με τον, επίσης φιλότεχνο, σύζυγό της Νίκο Γουλανδρή στράφηκε προς τη συλλογή αντικειμένων της Κυκλαδικής και Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης, έτσι, για τη χαρά του ειδέναι, η οποία απέκτησε νομική υπόσταση από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο το 1978.
Έναυσμα για τη δημιουργία της συλλογής της, η τυχαία ανακάλυψη Κυκλαδίτικων ειδωλίων μετά από μια επίσκεψη στην Ηρακλειά και η καταλυτική γνωριμία του ζεύγους με τον ανασκαφέα Γιάννη Παπαδημητρίου. Η ίδια η Ντόλυ χαρακτηριστικά είχε αναφέρει σε συνέντευξή της: «Του Παπαδημητρίου δεν του άρεσε καθόλου και είπε πως έπρεπε να αγοράζω καλά κομμάτια, κλασικά. Απογοητεύτηκα αλλά είπα πως για να το λέει θα 'χει δίκιο. Ξανάφυγα για τις Κυκλάδες και γύρισα με άλλα Κυκλαδικά. Παρ' όλα όσα ώφειλα στον Παπαδημητρίου, εμένα μου άρεσε αυτή η τέχνη με την σχεδόν απόλυτη αφαίρεση και, καθώς δεν ήμουν αρχαιολόγος και δεν είχα τις απαραίτητες γνώσεις, αισθανόμουν μεγαλύτερη οικειότητα μπροστά στις λιτές μορφές των ειδωλίων που ακόμη και σήμερα δεν ξέρουμε ούτε γιατί είχαν γίνει ούτε τι αντιπροσώπευαν. Αυτά τα αρχαία ήταν κοντύτερα σε πράγματα πιο γνώριμα σε μένα, όπως η σύγχρονη τέχνη».
Επτά χρόνια αργότερα το όραμα του ζεύγους Γουλανδρή μετουσιώθηκε σε μουσείο, που μέσα σε λίγα χρόνια αναδείχθηκε διεθνώς, χάρη στην ιδιαιτερότητά του, λόγω της ειδίκευσης στον «άγνωστο» ακόμη πολιτισμό που αναπτύχθηκε στα κυκλαδίτικα νησιά πριν από πέντε χιλιάδες χρόνια, αλλά και στη μεγάλη ανταπόκριση που εισέπραξε από το κοινό. Οι λιτές γραμμές και η αφαίρεση που χαρακτήριζαν τα κυκλαδίτικα ειδώλια, εξέφραζαν την αρμονία, μια έννοια που μπορούσε να συνδέσει τον άνθρωπο με το σύμπαν, και που έκτοτε θα γινόταν το σημείο αναφοράς τόσο της καλλιτεχνικής δημιουργίας όσο και της φιλοσοφικής σκέψης, θέτοντας ερωτήματα ως τις μέρες μας.
Η ίδρυση του μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, που σήμερα φιλοξενεί πάνω από 3.000 εκθέματα Κυκλαδικής, Αρχαίας Ελληνικής και Κυπριακής τέχνης, ήταν ένα μεγαλόπνοο έργο ζωής, που αναγνωρίστηκε τόσο από το ελληνικό όσο και από το γαλλικό κράτος, από τα οποία είχε τιμηθεί με τις ανώτερες διακρίσεις. Το μουσείο θα παραμείνει κλειστό την Τρίτη 19 Φεβρουαρίου, ημέρα της κηδείας της, που θα τελεστεί στον Άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη, στην οδό Σκουφά, ώρα 13:00 μ.μ.. Θα ακολουθήσει η ταφή στο Α’ Νεκροταφείο.
