«Τα τρία Τ της επιτυχίας: Ταλέντο, Τόλμη, Τύχη» είχε πει ο Οδυσσέας Ελύτης. Διόλου τυχαίο το γεγονός ότι ο μεγάλος λογοτέχνης παρέλειψε τα δύο μεγάλα «Π» που... στοιχειώνουν την ελληνική οικογένεια: «Πανεπιστήμιο και Πτυχίο». Τη στιγμή που η κυρίαρχη ιδεολογία επιμένει ότι το πτυχίο είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία, δεκάδες παραδείγματα από τον χώρο των επιχειρήσεων, των τεχνών, των γραμμάτων, αλλά και της πολιτικής, φανερώνουν ακριβώς το αντίθετο: πολυδιάστατη και ρευστή, η έννοια της επιτυχίας δεν περιορίζεται σε λίστα από πανεπιστημιακές «περγαμηνές» αναφέρει Το Βήμα (29/8/2010).
Ο ίδιος ο Οδυσσέας Ελύτης κατέκτησε το Βραβείο Νομπέλ χωρίς να έχει λάβει πτυχίο πανεπιστημίου, παρότι εισήλθε στο Χημικό του Πανεπιστημίου Αθηνών και δύο χρόνια αργότερα ενεγράφη στη Νομική, την οποία σύντομα παράτησε. Χωρίς να έχει σπουδάσει ο ίδιος, ο Γιάννης Ρίτσος κατόρθωσε να αναγορευτεί επίτιμος διδάκτορας σε δύο κορυφαία ιδρύματα της χώρας μας (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών) χάρη στο πλούσιο λογοτεχνικό του έργο, ενώ και οι τιμημένοι με Βραβείο Νομπέλ Γουίλιαμ Φόκνερ και Ζοζέ Σαραμάγκου δεν έλαβαν ποτέ πτυχίο πανεπιστημίου.
«Το επιχειρείν απαιτεί θέληση και τύχη»
Μήπως όμως η επιτυχία χωρίς πτυχίο περιορίζεται στον καλλιτεχνικό χώρο, όπου σε τελική ανάλυση η έμπνευση και το ταλέντο παίζουν σημαντικότερο ρόλο; Ας σημειωθεί ότι δύο από τους διασημότερους έλληνες εφοπλιστές, ο Αριστοτέλης Ωνάσης και ο Γιάννης Λάτσης, δημιούργησαν αυτοκρατορίες χωρίς να έχουν πατήσει ποτέ σε πανεπιστημιακές αίθουσες, ενώ ο ίδιος ο Ωνάσης είχε δηλώσει ότι «το μυστικό της επιτυχίας είναι να γνωρίζεις κάτι που κανείς άλλος δεν γνωρίζει».
Και ενώ όλα δείχνουν ότι η επιτυχία είναι έννοια δύσκολα προσδιορίσιμη, χιλιάδες έλληνες έφηβοι εξακολουθούν να ζουν με τον φόβο της «αποτυχίας» στις πανελλαδικές εξετάσεις, τρέμοντας μπροστά στο ενδεχόμενο να μην περάσουν στη σχολή πρώτης επιλογής τους. «Θεωρώ ότι αυτό το τελεσίγραφο σε παιδιά τόσο νεαρής ηλικίας, είναι πολύ βαρύ και εν τέλει... άκρως αναληθές, διότι οι επαγγελματικοί ορίζοντες δεν κλείνουν με μια αποτυχία στις Πανελλαδικές» σχολιάζει στο «Βήμα» ο κ. Φίλιππος Πλιάτσικας , συνθέτης, στιχουργός και τραγουδιστής, ο οποίος δεν ακολούθησε πανεπιστημιακές σπουδές. «Ακολουθώντας κάποιος τους δρόμους της ψυχής του- ακόμα κι αν αυτοί δεν συμπίπτουν με τα ζητούμενα της σύγχρονης κοινωνίας- μπορεί να καταλήξει σε ταξίδια ονειρεμένα που ποτέ δεν θα μπορούσε να φανταστεί » προσθέτει.
«Ο Τόμας Εντισον έχει μυαλό κλούβιο»
Έτσι χαρακτήρισε ένας καθηγητής τον σπουδαίο εφευρέτη. Και δεν ήταν ο μόνος που εγκατέλειψε τις σπουδές του. Μεγάλα ονόματα του διεθνούς επιχειρηματικού τζετ σετ κατόρθωσαν να δημιουργήσουν περιουσίες δισεκατομμυρίων χωρίς να έχουν καθίσει στα πανεπιστημιακά έδρανα. Ο ιδρυτής της Μicrosoft και επί δεκατρία συναπτά έτη πλουσιότερος άνδρας στον κόσμο Μπιλ Γκέιτς εγκατέλειψε το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ των ΗΠΑ για να αρχίσει τη δική του επιχείρηση, η οποία εξελίχθηκε σε μεγαθήριο. Παράλληλα, ο μεγάλος ανταγωνιστής του και ιδρυτής της Αpple Στιβ Τζομπς εγκατέλειψε το Κολέγιο Ριντ των ΗΠΑ έπειτα από μόλις ένα εξάμηνο σπουδών και δύο χρόνια αργότερα ίδρυσε τη δική του εταιρεία.
Ο Ρίτσαρντ Μπράνσον, ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο και ιδιοκτήτης των εταιρειών Virgin Μegastores, Virgin Records και της αεροπορικής εταιρείας Virgin Αtlantic Αirways, δεν έβγαλε καν το γυμνάσιο! Σε ηλικία 16 ετών εγκατέλειψε τις σπουδές του και στράφηκε προς τον επιχειρηματικό κόσμο, όπου είχε... καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με το σχολείο. Το σχολείο εγκατέλειψε στα 16 του και ο Τζον Μέιτζορ, πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας επί επτά συναπτά έτη, ενώ ο Τόμας Εντισον, σπουδαίος εφευρέτης και επιχειρηματίας (η General Εlectric ήταν μία από τις 14 εταιρείες που ίδρυσε) ήταν ανεπαρκής μαθητής και εγκατέλειψε το σχολείο όταν ένας καθηγητής χαρακτήρισε το μυαλό του «κλούβιο».
