31.1.15

Χαλκίδα - Τελευταίο μέρος του φωτο-οδοιπορικού



Ο Χαλκιδαίος ζωγράφος Δημήτρης Μυταράς θυμάται:

"Η Χαλκίδα είναι η πατρίδα μου, ένα μέρος που δεν μπορώ να αποχωριστώ.
Είναι μια θάλασσα, την οποία αγαπώ [...], είναι η πόλη που προσπαθούμε να κάνουμε κάτι,
που δεν γίνεται πολύ εύκολα. 

Είναι εμείς. Εγώ ο ίδιος.
Έχω ζήσει εδώ από μικρό παιδί. Είναι σαν το σπίτι μου. 
Τι μπορεί να πει κανείς για το σπίτι του;


Έχω γράψει ποιήματα, έχω ζωγραφίσει πίνακες
που δηλώνουν την καταγωγή μου. Δεν το έκανα επίτηδες, ξέρετε.

Την κατοικώ μονίμως, είτε είμαι εδώ είτε είμαι κάπου αλλού. 

Αισθάνομαι ασφαλής εδώ. 

 Ο σύγχρονος τρόπος ζωής σπρώχνει προς τα άκρα. 

Η Χαλκίδα είναι μια άκρη και εγώ θέλω να μείνω μόνιμα εδώ κάποτε. 

Είναι κοντά στην Αθήνα, αλλά αυτό δεν το έχει εκμεταλλευτεί σωστά. 
Μια πόλη ξεχωρίζει
όταν αξιοποιεί τις ιδιαιτερότητές της."

~ Δημήτρης Μυταράς

 Αυτή, λοιπόν είναι η Χαλκίδα. Η πόλη των τρελών νερών,
των σοφών,
των ποιητών
και των ζωγράφων.


Η πόλη που βρίθει από ζωή ακατάπαυστα εδώ και χιλιάδες χρόνια.

Με μια ιστορία που χάνεται στα βάθη των αιώνων. 

Η μητρόπολη που δημιούργησε αποικίες σε βορρά, ανατολή και δύση 


που εμπνεύστηκε το λατινικό αλφάβητο, μια γραφή που υιοθετήθηκε από όλα τα έθνη του σημερινού δυτικού πολιτισμού, και όχι μόνον.


Μια πόλη που ξέρει τι θα πει θάλασσα

 αλλά και πόλεμος και ηρωική αυτοθυσία για υψηλές αξίες και ιδανικά...


που τα παιδιά της κατέκτησαν όλα τα είδη της τέχνης
και η φήμη τους ταξίδεψε ως τα πέρατα του κόσμου
κάνοντας την Ελλαδίτσα μας ακόμα πιο σημαντική, ακόμα πιο απαραίτητη

 Μουσική, ζωγραφική, ποίηση, λογοτεχνία, θέατρο, κινηματογράφος... 
Λες και ο τόπος μετουσιώνεται σε μούσα μέσα στις ψυχές τους.


Αλλά και αθλητισμός, και επιστήμες και, φυσικά, ιατρική...
Γιατί αυτά τα χώματα γέννησαν τον παγκοσμίου φήμης ιατρό και βιολόγο
που εφηύρε το θαυματουργό Τεστ-Παπ, Γεώργιο Παπανικολάου,
και που έχει σώσει χιλιάδες, εκατομμύρια γυναικείες ζωές μέχρι σήμερα.


Κοντοστέκομαι, παρατηρώ την αντανακλασή μου στο τζάμι. Πίσω μου η ζωή κυλά στους δικούς της ρυθμούς. Σκέφτομαι πόσο λίγο ξέρω την πόλη, πόσα μυστικά της μένουν ακόμα να αποκαλυφθούν. Θρύλοι, καθημερινές ιστορίες, μικρά και μεγάλα κατορθώματα επωνύμων και ανωνύμων. 
Αριστοτέλης, Σκαρίμπας, Σκαλκώτας, Μητρόπουλος, Μακρής, Παπαγεωργίου, Μιαούλης, Μυταράς.... όλοι τους παιδιά της...

Κλικ... άλλη μια στιγμή που έγινε ιστορία...

 'τσίμπα... ψαράκι!!' 
Έτσι, για να μη χάνουμε και το χιούμορ μας, μέρες ανταριασμένες που ζούμε.

Και λίγο χρώμα, να μας φτιάξει τη διάθεση! 


Μάθημα ζωής από μια λεμονιά: Ό,που υπάρχει θέληση, υπάρχει και τρόπος!

Αυτός, λοιπόν, είναι ο τόπος μου. Η γη των γονιών μου και των γονιών τους πριν από αυτούς. Το σπίτι μου. 
Και, όπως μας είπε και ο ζωγράφος Μυταράς πιο πάνω, 
τι μπορεί να πει κανείς για το σπίτι του;

Πέρα από το ότι δεν φεύγει από μέσα σου ποτέ, ό,που η ζωή κι αν σε πάει, 
που λέει και το τραγούδι. 

Αθήνα ή Καναδά...

24.1.15

Χαλκίδα και.. 'τρελά νερά'



Η Χαλκίδα έχει μια ιδιαίτερη σχέση με το φεγγάρι. Φτάνει να σκύψεις πάνω από το κικλίδωμα της ξύλινης γέφυρας για να το διαπιστώσεις. Νερά που τρέχουν με ορμή εναλλάξ έξι ώρες προς τη βόρεια κατεύθυνση του Ευβοϊκού και έξι προς την νότια, δημιουργώντας ένα ρεύμα τόσο ορμητικό που ούτε καρχαρίας δεν μπορεί να το νικήσει αν κολυμπήσει κόντρα του, όπως λέν' οι ντόπιοι.
Το φαινόμενο, που οφείλεται στην παλιρροιακή επίδραση της σελήνης πάνω στο υγρό στοιχείο, κορυφώνεται στο σημείο της παλιάς ανοιγόμενης γέφυρας, σήμα κατατεθέν της πόλης. 



Πολλοί σημερινοί Χαλκιδαίοι το αξιοποιούν αθλητικά με τον καλύτερο τρόπο. Στη γέφυρα και γύρω από αυτή με μαθήματα κανώ, 
στη Λιανή Άμμο, λίγο πιο πέρα, με σκάι σέρφινγκ..  



Για πολλούς αιώνες παρέμενε η σπαζοκεφαλιά του επιστήμονα και φυσιοδίφη. Πολλοί ήταν εκείνοι που αφιέρωσαν μεγάλο κομμάτι της έρευνάς τους να εξηγήσουν το φαινόμενο. 
Κάποιοι, μάλιστα, έχασαν και τη ζωή τους από αυτό τους το πάθος. 

Ανάμεσά τους, ο σοφότερος όλων: ο Αριστοτέλης.



Γιατί, ο Αριστοτέλης, ο μεγαλύτερος φιλόσοφος που περπάτησε ποτέ πάνω σε αυτή τη γη, ο δάσκαλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου και, φυσικά, όλης της ανθρωπότητας έκτοτε και νυν και αεί, από την πλευρά της μητέρας του, ήταν Ευβοιώτης. Όταν η δημοκρατική Αθήνα αρνήθηκε να τον δεχτεί (και εύλογα, αφού ο ίδιος ήταν φιλομοναρχικός), εκείνος βρήκε καταφύγιο στη γενέτειρά του, όπου και έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του.



Τρελά νερά, λοιπόν, τρέχαν στις φλέβες του Αριστοτέλη, όπως τρελά νερά τρέχουν στις φλέβες όλων όσων κατάγονται από αυτόν τον τόπο. 
Γιατί, λίγο ως πολύ, μια δόση 'τρέλας' την κουβαλούμε όλοι οι Ευβοιώτες από τα γεννοφάσκια μας, 
άλλος λίγο, άλλος λίγο περισσότερο. 



Είναι ένας από τους αμέτρητους θρύλους που έχουν γεννηθεί χάρη στο παλιρροιακό φαινόμενο που έχει ταυτιστεί με την πόλη  της Χαλκίδας και τους ανθρώπους της Εύβοιας, γενικότερα. 
Έτσι, το προσωνύμιο 'Τρελά Νερά' που έχει δοθεί στη νύμφη του Ευβοϊκού..


..δεν μπορεί να είναι τυχαίο!

Συνεχίζεται...

17.1.15

Χαλκίδα - Τα τρένα που φύγαν...



Έτος 1905. Το πρώτο σιδηροδρομικό ταξίδι Αθήνα - Χαλκίδα είναι γεγονός και γίνεται πρώτο θέμα στις σελίδες των εφημερίδων της εποχής. Ένα σεμνό και κομψό αρχιτεκτόνημα νεοκλασικού ρυθμού που υπηρετεί αξίες που γεννήθηκαν εδώ, στην πατρίδα μας, όπως το μέτρο, η αρμονία, η λιτή ομορφιά, πλέον μετρά έναν και κάτι αιώνα ζωής και αδιάλλειπτης λειτουργίας.



Η φθορά των αφημένων στη μοίρα τους νεοκλασικών κτηρίων της Ελλάδας είναι η χαρά του φωτογράφου να τα αποτυπώνει μέσα από τον φακό, όμως... δεν παύει να πρόκειται για μια ομορφιά που πληγώνει. Όλα αυτά τα αριστουργήματα που σβήνουν μέρα με τη μέρα είναι ιστορία και κληρονομιά μας, και εμείς επιλέγουμε να τα αφήνουμε τόσο αψυχολόγητα(;) να χαθούν για πάντα.



Ένας προνομιακός σταθμός, ίσως ο μοναδικός στην Ελλάδα που βρίσκεται δίπλα ακριβώς στη θάλασσα, πλαισιωμένος από πανύψηλους ευκάλυπτους και σιωπηλός (οι αποβιβάσεις και επιβιβάσεις των επιβατών έχουν μεταφερθεί αρκετά μέτρα πριν από το τέρμα), έχει γεμίσει με γκράφιτι στα εξωτερικά τοιχώματα, ζιζάνια κυριαρχούν παντού και - το χειρότερο όλων - ένα τσιμεντένιο κατασκεύασμα αμφιβόλου αισθητικής, που τελεί χρέη πλατφόρμας και που, αν με ρωτήσεις, δείχνει μια ακατάληπτη, για μένα, σχεδόν υβριστική αδιαφορία(;) και έλλειψη σεβασμού απέναντι στο πολύτιμο κομψοτέχνημα-έμβλημα της πόλης, το οποίο από το 2000 μάλιστα θεωρείται διατηρητέο ως αρχιτεκτονικό, ιστορικό και πολιτιστικό κληροδότημα...



Μια φράση τριγυρνά από το πρωί στο μυαλό μου, ένα σχόλιο που διάβασα κάπου μέσα στη θάλασσα του διαδικτύου: "[...] ας υπερασπιστούμε, τουλάχιστον, να βλέπουμε τον κόσμο μας με έναν καλλιτεχνικό - δηλαδή, ηθικό - τρόπο."



Δεν θα μπορούσα να κλείσω το δεύτερο σε σειρά αφιέρωμα στην όμορφη και μελαγχολική Χαλκίδα με καλύτερο τρόπο, αρνούμενη συνειδητά να αναδείξω μέσα από τη φωτογραφική μου μηχανή την ασχήμια και την κακογουστιά για πολλοστή φορά και υποσχόμενη στον εαυτό μου ότι θα προασπίζομαι την επιλογή να συνεχίσω να βλέπω τον κόσμο γύρω μου μόνο μέσα από το φίλτρο της τέχνης. Μια επιλογή που μόλις απέκτησε και ηθική διάσταση.

Συνεχίζεται...

11.1.15

Χαλκίδα, μια 'θλιμμένη κολομπίνα'

Ναν' σπασμένοι οι δρόμοι, να φυσάει ο νότος


κι εγώ καταμόναχος και να λέω, τι πόλη!

Να μην ξέρω αν είμαι - μέσα στην ασβόλη -
ένας λυπημένος πιερότος!

Φύσαε - είπα - ο νότος κι έλεγα, η Χαλκίδα
ω, Χαλκίδα - πόλη (έλεγα) καε φέτος
ήμουν - στ' όνειρό μου είδα - Περικλέτος
πάλι Περικλέτος ήμουν - είδα...

Έτσι έλεγα! Ήσαν μάταιοι μου οι κόποι
πάν' σε ξύλο κούφιο, πρόστυχο, ανάρια
Ως θερία, ως δέντρα - αναγλυμένοι - ως ψάρια

τα όνειρά μου (μούμιες) κι οι ανθρώποι.

Τώρα; Πόλη, τρέμω τα γητέματά σου

κι είμαι ακόμη ωραίος σαν το Μάη μήνα

κρίμα, λέω, θλιμμένη να' σαι κολομπίνα
και να κλαίω εγώ στα γόνατά σου.

Έτσι ναν' σπασμένοι, να φυσά απ' το νότο

και με πίλο κλόουν να γελάς, Χαλκίδα

Αχ, νεκρόν στο χώμα - να φωνάζεις - είδα

έναν μου ακόμη πιερότο...


~ Γιάννης Σκαρίμπας (1893-1984)

Θεατρικός συγγραφέας, κριτικός, ποιητής και πεζογράφος, ο λογοτέχνης Γιάννης Σκαρίμπας (ο μπαρμπα-Γιάννης Σκαρίμπας, όπως ήταν γνωστός στους φίλους του) θεωρείται από τους πρωτοπόρους της ελληνικής λογοτεχνίας, αφού ήταν ο πρώτος που εισήγαγε υπερρεαλιστικά στοιχεία στην πεζογραφία. 

Έζησε όλη του τη ζωή στη Χαλκίδα, έχοντας ταξιδέψει ελάχιστα.
Μια πόλη με την οποία ταυτίστηκε και αγάπησε "σαν μοίρα, σα γυναίκα" και χάρη στην οποία εμπνεύστηκε μερικά από τα καλύτερα ποιήματά του.

Όμως, η Χαλκίδα είναι και δική μου πόλη, η πρωτεύουσα του τόπου μου. Και γι' αυτό, κάθε φορά που την επισκέπτομαι συγκινούμαι βαθιά. Όπως χτες, που την είδα ξανά ύστερα από κάμποσο καιρό και βρήκαμε τον χρόνο - επιτέλους - να την περπατήσουμε, χωρίς να μας περιμένουν υποχρεώσεις και τρεχάματα.

Ο καιρός ήταν με το μέρος μας, έτσι, η βόλτα επιμηκύνθηκε.
Οι φωτογραφίες θα ανεβούν σε δόσεις γιατί ως το απόγευμα που επιστρέψαμε στην Αθήνα, ο αριθμός τους είχε μάλλον ξεφύγει κατά πολύ.

6.1.15

Και του χρόνου





Ένα-ένα μπήκαν ξανά στα κουτιά τους.  Η αποστολή τους και για φέτος, να μας γεμίσουν χαρά και αγαλλίαση, έλαβε τέλος. 
Άντε, και του χρόνου με υγεία!