Ανακαλύφθηκε το ανάκτορο του Οδυσσέα;

Μπροστά στο ομηρικό παλάτι του Οδυσσέα εκτιμούν ότι βρίσκονται δύο Έλληνες αρχαιολόγοι από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, οι οποίοι τα τελευταία 16 χρόνια κάνουν ανασκαφές στην περιοχή Άγιος Αθανάσιος στην βόρεια Ιθάκη έκτασης 25 στρεμμάτων, τις οποίες συνεχίζουν μέχρι και σήμερα. Οι δύο αρχαιολόγοι έχουν ανακαλύψει σοβαρά ευρήματα που τους κάνουν να υποστηρίζουν με σχετική βεβαιότητα ότι βρίσκονται μπροστά σε μια από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις παγκοσμίως.

«Σύμφωνα με τα έως σήμερα στοιχεία, κινητά και ακίνητα, που είναι ιδιαίτερα σοβαρά, και με κάθε επιστημονική επιφύλαξη, πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε μπροστά στο Ανάκτορο του Οδυσσέα και της Πηνελόπης, το μόνο από τα Ανάκτορα των Ομηρικών Επών, που δεν έχει ανακαλυφθεί», δήλωσε ο καθηγητής Αρχαιολογίας, Θανάσης Παπαδόπουλος, ο οποίος μαζί με τη συζυγό του, Λίτσα Κοντορλή, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, παρουσίασαν στις 20 Αυγούστου την επιστημονική τους ανακάλυψη.

Πρόκειται για ένα κτήριο τριών επιπέδων με κλιμακοστάσιο λαξευμένο στον βράχο, μέσα στο οποίο ανακαλύφτηκαν υπολείμματα μυκηναϊκής κεραμικής. Έχει διαστάσεις ανακτόρου, παρόμοιες με εκείνα που έχουν ανακαλυφθεί στις Μυκήνες, την Πύλο και την Τίρυνθα. Αυτός είναι ένας βασικός λόγος που τους κάνει να πιστεύουν ότι πρόκειται για το ανάκτορο του Οδυσσέα και της Πηνελόπης. Πέρα από αυτό όμως, όπως υποστηρίζει ο καθηγητής Παπαδόπουλος, υπάρχει ένα ακόμα εύρημα που τους κάνει να πιστεύουν ότι έχουν ανακαλύψει το παλάτι του Οδυσσέα. Ανατολικά του συγκροτήματος, στα 50 μέτρα υπάρχει μια υπόγεια τυκτή κρήνη. Είναι χτισμένη με τον εκφορικό τρόπο, όπως στην Ακρόπολη των Μυκηνών και την Τίρυνθα, οι οποίες κατασκευάζονταν έτσι ώστε η περιοχή να έχει ύδρευση και τον καιρό του πολέμου. Σύμφωνα με τον ομότιμο καθηγητή υδρολογίας του Πανεπιστημίου του Μονάχου, Γιοστ Κνάουστ, η τυκτή κρήνη χρονολογείται στον 13ο αιώνα π.Χ.

«Πιστεύουμε ότι με τα ευρήματα, που έχουμε, τεκμηριώνουμε με επιστημονικό τρόπο την παράδοση, που αναφέρεται από τον Όμηρο και οι περιγραφές που γίνονται ταιριάζουν, παρά τις καταστροφές που έχουν υποστεί, γιατί πρώτον, η περιοχή κατοικήθηκε και χάθηκαν πολύτιμα στοιχεία και δευτερευόντως επειδή ο χώρος ήταν άφρακτος με αποτέλεσμα περίεργοι περιπατητές να εισβάλλουν σε αυτόν καθημερινά». Ο κ. Παπαδόπουλος ζητεί την φροντίδα της Πολιτείας και του υπουργείου Πολιτισμού, προκειμένου να συνεχιστεί η ανασκαφή, αλλά να γίνει και η περίφραξη του χώρου.

Σημειώνεται ότι πριν από τέσσερα χρόνια, τον Νοέμβριο του 2006, ήρθε στο φώς ένα σημαντικό εύρημα από την Ιθάκη. Επρόκειτο για πινακίδα, στην οποία γίνεται αναφορά σε ένα από τα επεισόδια της Οδύσσειας. Το εύρημα παρουσιάστηκε σε γερμανικό έγκριτο αρχαιολογικό έντυπο (ΚΑDMOS). Πρόκειται για την απεικόνιση πλοίου με τον Οδυσσέα, δεμένο στο κατάρτι, και τερατόμορφα σχέδια, μια τρίαινα και σημάδια γραφής Γραμμικής Α. Την επιστημονική δημοσίευση συνυπογράφουν δύο Έλληνες αρχαιολόγοι με τον ειδικό σε θέματα επιγραφικής Βρετανό Τζ. Οουενς.

Η ομηρική Ιθάκη είναι ένα θέμα που έχει απασχολήσει περισσότερο από έναν αιώνα πάρα πολλούς επιστήμονες. Aλλοι την τοποθετούν στην Ιθάκη, άλλοι στην Κεφαλονιά, ο Ντέρπεφελντ στη Λευκάδα, κάποιοι άλλοι στο νησάκι Ερεικούσα κοντά στην Κέρκυρα. Ανάμεσα σε αυτούς που αναζήτησαν τις αποδείξεις για την ύπαρξη της ομηρικής Ιθάκης ήταν, για παράδειγμα, ο Σλήμαν, ενώ τα τελευταία χρόνια επιστημονικές αποστολές έκαναν ανασκαφικά προγράμματα στην Ιθάκη, αναζητώντας ίχνη του ομηρικού ήρωα.

Οι επιστήμονες μπορεί να έχουν ενστάσεις, η τοπική αυτοδιοίκηση όμως έχει αποφασίσει. «Είμαι βέβαιος πως πρόκειται για το Ανάκτορο του Οδυσσέα» δήλωσε ο δήμαρχος Ιθάκης, Γιώργος Βασιλόπουλος. «Ακούγοντας την ανακοίνωση, διαπίστωσα ότι τα ευρήματα βεβαιώνουν πως πρόκειται για το μυκηναϊκό άστυ. Είμαι δε σίγουρος ότι το ανάκτορο βρίσκεται στην Ιθάκη για δύο λόγους. Το όνομά της δεν έχει αλλάξει από τα προϊστορικά χρόνια, ενώ εδώ έχει βρεθεί το μοναδικό λατρευτικό σπήλαιο στη θάλασσα. Δεν υπάρχει κάτι ανάλογο στο Ιόνιο».

Ο επί εικοσαετίας πρώην δήμαρχος Ιθάκης, Σπύρος Αρσένης, δήλωσε ότι «πρόκειται για μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις για την ελληνική, και όχι μόνον, αρχαιολογία, καθώς ο Οδυσσέας αποτελεί εμβληματική μορφή για την παγκόσμια κοινότητα, τα μέλη της οποίας τον γνωρίζουν από τα μαθητικά τους χρόνια».