Ουραγοί της Ευρώπης οι Έλληνες μαθητές...

Στο διεθνές πρόγραμμα PISA αξιολόγησης μαθητών έως 15 χρονών χωρών της Ευρώπης, όπου ειδικοί διαπιστώνουν αν τα παιδιά μπορούν να χρησιμοποιούν τις γνώσεις από το σχολείο στην καθημερινή τους ζωή, τα ελληνόπουλα δυστυχώς φλερτάρουν μονίμως με τις τελευταίες θέσεις παραμένοντας ουραγοί, παρόλο που έχει εκτιμηθεί πως διαβάζουν τρεις φορές περισσότερο από άλλες χώρες της Ευρώπης, όπως η Φιλανδία!

Πανελλαδική έρευνα σε δείγμα 1.475 εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (αντιστοιχεί στο 2% του ενεργού εκπαιδευτικού δυναμικού) έφερε στο φως αποτελέσματα άκρως απογοητευτικά για τη σύγχρονη εκπαίδευση στα ελληνικά σχολεία, η οποία παράγει μαθητές χωρίς κριτική σκέψη και προάγει τη φιλοσοφία της εύκολης προσαρμογής τους στην αγορά εργασίας.

Πιο συγκεκριμένα:

Οι δύο στους τρεις καθηγητές (ακριβές ποσοστό 67,4%) θεωρούν ότι το σχολείο δεν προάγει (καθόλου ή λίγο) την αυτενέργεια και τις δημιουργικές ικανότητες των μαθητών.

Οι οκτώ στους δέκα (81,9%) εκτιμούν ότι οι μαθητές φορτώνονται πολύ ή αρκετά στο σχολείο.

Περισσότεροι από τους μισούς καθηγητές προκρίνουν τη διανομή ενός βιβλίου για κάθε μάθημα, το οποίο όμως θα είναι έτσι γραμμένο ώστε -με τη συνδρομή του εκπαιδευτικού- να κατευθύνει τους μαθητές στην εμβάθυνση μέσω των πηγών. Γι’ αυτό, άλλωστε, απαιτείται να υπάρχουν καλά οργανωμένες σχολικές βιβλιοθήκες. Ενας στους τρεις καθηγητές (34,8%) προκρίνει το σύστημα του πολλαπλού βιβλίου, ενώ μόλις το 10,6% ζητά τη διατήρηση του ισχύοντος συστήματος με ένα βιβλίο για κάθε μάθημα.

Μείζον και χρόνιο πρόβλημα της ελληνικής εκπαίδευσης είναι η ελλιπής επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Είναι ενδεικτικό ότι οι εννέα στους δέκα καθηγητές (88,9%) δήλωσαν ότι η επιμόρφωσή τους στα νέα προγράμματα σπουδών και στα βιβλία ήταν ανεπαρκής.

Βάρος δίνουν οι εκπαιδευτικοί σε νέες δραστηριότητες που βοηθούν στην ευρύτερη μόρφωση των μαθητών, με βάση και τα προβλήματα των σύγχρονων κοινωνιών. Το 79,8% των καθηγητών δήλωσε ότι η περιβαλλοντική εκπαίδευση πρέπει να διαχέεται στο σύνολο του προγράμματος σπουδών, ενώ τα ποσοστά για την αγωγή υγείας και τη διαπολιτισμική εκπαίδευση ήταν 78,6% και 72,5% αντιστοίχως.

Σε αντίθεση με παλαιότερες έρευνες που έδειχναν μία τεχνοφοβική στάση των εκπαιδευτικών, η πρόσφατη δείχνει ότι η κατάσταση αλλάζει. Το 89,7% των καθηγητών δήλωσε ότι η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών είναι απαραίτητο στοιχείο για την εκπαιδευτική διαδικασία.

Όμως ακόμη και εάν οι εκπαιδευτικοί εξοικειώνονται σταδιακά με τις νέες τεχνολογίες, πώς μπορούν αυτές να αξιοποιηθούν στο μάθημα, όταν οι επτά στους δέκα (71,4%) ανέφεραν ότι δεν επαρκεί η υλικοτεχνική υποδομή του σχολείου τους (εργαστήρια, χώροι, εξοπλισμός κ. λπ.);

Οι αιτίες πολλές.

Σύμφωνα με τους καθηγητές, κύριος ένοχος είναι τα εκπαιδευτικά εγχειρίδια, τα οποία, κατά γενική ομολογία απευθύνονται σε μεγαλύτερες τάξεις από αυτές στις οποίες διδάσκονται, φορτώνοντας τα παιδιά με αποσπασματικές γνώσεις που για την ηλικία τους είναι δυσκολόληπτες, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο την πεπατημένη της παπαγαλίας, τη μη κριτική σκέψη και την αποστροφή τους από την ουσιαστική μόρφωση.

Τα βιβλία, σύμφωνα με τον Κ. Βαμβακά, μέλος της ΟΛΜΕ, είναι απογοητευτικά δύσκολα, οδηγώντας στο επόμενο βήμα, που είναι η απομάκρυνσή τους από το σχολείο. Στην Ε’ Δημοτικού, π.χ., μπορεί να ανταποκριθεί μόνο το 5% των παιδιών στην αφομοίωση.

Ελάχιστα από τα βιβλία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που εκτιμήθηκαν από τους εκπαιδευτικούς πέρασαν τη βάση! (στοιχεία από εφημ. Καθημερινή).